THI KỆ NIỆM PHẬT

THI KỆ NIỆM PHẬT


Thích Chí Giác Châu
Sưu tập
NHÀ XUẤT BẢN PHƯƠNG ĐÔNG

Lời tựa

Tìm về những trang thơ Tịnh Độ, có điều gì đó làm cho tôi hết sức rung cảm. Phải chăng những vần thơ đơn giản, mộc mạc mà mang đầy thi vị của các bậc cổ nhân, thấm đẫm nỗi lòng thiết tha, khuyên người mau thức tỉnh, quay về vườn tâm thanh tịnh của mình? Chắc hẳn rằng những tâm tình đó cũng thể hiện sâu sắc trong những vần thơ của các thi sĩ đương thời, hoặc từ những câu kệ ngập tràn ý nghĩa sâu xa của ai đó có tên tuổi hoặc không có tên tuổi. Đã nhiều lần tôi tìm đọc và cảm kích được giá trị giải thoát và sự hữu ích lớn lao ấy, nên mạo muội tập hợp một số bài có được làm thành một tập thơ, gọi là “Thi Kệ Niệm Phật”, chỉ mong những ai có hứng thú với thi kệ một cơ hội khám phá những ý đẹp lời hay nơi các vần thơ mà tinh chuyên thực hành.

Những bài thi kệ ấy cho rằng, một khi chúng ta dốc hết tâm lực niệm Phật, được sự gia trì của chư Phật, ít nhiều cũng vơi đi bao muộn phiền của kiếp nhân sinh. Câu Phật hiệu giúp ta xoá tan bầu trời đen kịt tối tăm tham, sân tội lỗi của nội tâm. Hơn nữa nhờ câu niệm Phật liên tục vô tạp niệm đó mà khi đối diện với “đêm ba mươi” của cuộc đời, chúng ta dũng mãnh an nhiên cùng nhau thẳng tiến đến cõi Lạc bang của đức Từ phụ A Di Đà.

Để có được quyển “Thi Kệ Niệm Phật” rõ ràng, hoàn chỉnh nhất, chúng tôi xếp các bài thơ của chư vị Bồ tát, Tổ sư, chư Tôn thiền đức Tăng Ni trước, rồi đến các bài của Phật tử, phần cuối sách còn có các phụ lục của các bài sám văn phát nguyện. Trong quá trình sưu tập, nếu có gì sai sót, kính xin được chỉ giáo.

Chúng con xin kính thành tri ân Thượng Toạ thượng Chân hạ Tính, viện chủ chùa Hoằng Pháp, người có nhiều đóng góp cho đạo pháp, đã động viên, sách tấn con trên lộ trình tu tập giải thoát

Chúng con xin đê đầu kính lễ các bậc tiền bối, chư Tôn Hoà Thượng, Thượng Toạ, Đại đức Tăng ni đã lưu lại những vần thơ trác tuyệt.

Chúng tôi xin cảm tạ, các thi hữu, các nhà thơ ẩn sĩ đó đây đã có những bài thi kệ xúc cảm giúp chúng tôi hoàn thành tác phẩm này, làm lợi ích cho nhân sinh.

Mùa hạ 2006
Thích Chí Giác Châu
Kính ghi

Chương I
Thi kệ niệm Phật của chư vị Bồ tát, Tổ sư:

(Bồ tát Long Thọ)

Ít nói một câu chuyện
Nhiều niệm một câu Phật
Đánh chết được vọng niệm
Pháp thân người hiển lộ.
Phổ nguyện pháp giới chúng sinh
Sớm niệm Di Đà Phật
Tối niệm Di Đà Phật
Niệm niệm từ tâm khởi
Niệm niệm bất ly tâm
Hết một báo thân này
Đồng sinh cõi Cực Lạc

(Phẩm Quang Minh Giác trong kinh Hoa Nghiêm)

Trong tất cả oai nghi,
Thường niệm công đức Phật,
Ngày đêm không chịu ngừng nghỉ,
Phải nên siêng tu tập

(Phẩm Hiền thủ)

Thấy người lâm chung khuyên Niệm Phật.
Và lập tượng Phật cho chiêm ngưỡng,
Để họ quy y về với Phật,
Do đó nay được ánh sáng này.

(Phẩm Đâu-suất kệ tán)

Lấy Phật làm cảnh giới
Chuyên niệm không buông bỏ
Người này thấy được Phật
Tâm cùng Phật không khác.

(Bồ tát Giác Minh Diệu Hạnh)

Pháp yếu của chư Phật,
Nhiệm mầu chẳng nghĩ bàn.
Bởi pháp chẳng nghĩ bàn,
Không thể diễn hết ý.
Đức cha lành Mâu Ni,
Thương xót các quần sinh.
Nói chỗ không thể nói,
Dắt kể trước người sau.
Lại dùng phương tiện lạ,
Chỉ rõ cõi Cực Lạc.
Dạy phát nguyện vãng sinh,
Vượt ngang ba đường ác.
Bởi Phật A Di Đà,
Nguyện lớn nhiếp muôn loài.
Như nghe danh, thọ trì,
Quyết sinh không còn nghi.
Nếu người có đại lực,
Tâm niệm thường chuyên nhất.
Thành tự Tam-muội sâu,
Hiện tiền cũng thấy Phật.
Nay tà y Thánh giáo,
Sắp diễn pháp lợi sinh.
Thương các ngươi mê lầm,
Chỉ rõ đường tu chánh.
Đây chẳng phải duyên nhỏ,
Nên sinh niệm khó gặp.
Đường Tây Phương như tin,
Một niệm vượt mười ức.

(Bồ tát Đại Từ)

Khuyên được hai người tu,
Sánh bằng mình tinh tấn.
Khuyên được hơn mười người,
Phước hụê mình vô lượng.
Bằng khuyên trăm nghìn người,
Gọi là chân Bồ tát.
Lại khuyên hơn số ấy,
Tức Phật A Di Đà.

(Thiền sư Duy Tắc)

Ngoài song non xanh giăng màn hoa.
Triền non thanh tuyền buông cầm ca.
Trong song kia ai im như mơ.
Ngồi xem Thiên Như câu Di Đà.
Người đời đều ưa cơ thiền sâu.
Hành nhân ai vào tâm vương mầu.
Đèn sương bơ vơ ngoài trời thu.
Non Tu vi trần đều gồm thâu.
Mà trong A Di hồng danh thâm.
Ngàn muôn không tìm ra tri âm!
Thiên Như lòng từ son chân đăng.
Đưa người mau ra lòng mê lầm.
Hư không chim bay đường như tranh.
Lưu truyền quanh co triền non xanh.
Người đi xa xa làn mây trôi.
Di Đà chân như này tâm lành.
Ôi câu hồng danh mầu thâm xa!
Sâu cùng chư tông làng Thiền na.
Buông ra thâu vào đều như như.
Tương tư tâm đầy trời liên hoa…

(Trích: Khuyên tu pháp môn niệm Phật - Pháp sư Viên Anh)

Đi thì nhất trí niệm Di Đà,
Một bước thì là một câu qua,
Dưới chân thời thời đều Cực Lạc,
Trong lòng phút phút thoát Ta Bà.
Trồng hoa bón liễu không dời bỏ,
Trèo non lội suối cũng niệm ra,
Cực Lạc các anh đều lên cả,
Mười phương đi lại mặc vào ra.
Đứng thì niệm Phật khéo quán thân,
Trong tứ đại này chỉ nó chân,
Ta với Di Đà nào có khác,
Ảnh thêm trăng sáng đúng tam nhân.
Căn nhà sắp mục nên khó ở,
Tịnh độ tuy xa lại dễ sinh,
Như ve ngày nào vừa thoát xác,
Hoa sen ngàn cánh hoá kim thân.
Ngồi thì quán Phật tréo kiết già,
Thẳng mình đoan chính trên đài hoa,
Tướng lông trắng giữa chân mày hiện,
Thân sắc vàng tươi hợp với tâm.
Việc như mộng huyễn vốn tịnh không,
Rốt ráo viên dung chằng có không,
Ngày nào khéo tỉnh chân thiền toạ,
Cực lạc niết bàn mặc sức qua.
Lúc nằm niệm Phật chớ phóng tâm,
Buộc chặt hồng danh trong lặng câm,
Vừa nằm gió mát đưa qua mặt,
Đến canh ba trăng sáng vằng vặc.
Không như trần luỵ tâm khó dứt,
Sinh tại hoa sen mộng dễ thành,
Giấc ngủ chập chờn chư Phật hiện,
Tỉnh ra cảnh ấy khá rành rành.

(Thiền sư Phạm Kỳ)

Đời người trăm tuổi, ai trăm tuổi?
Chuyện cũ quay nhìn, chuyện mộng mê!
Nghĩ khóc đồng lưu đi lạc mất,
Lãng quên cõi Tịnh chẳng lo về!

(Tư Tề Lão Nhân)

Đêm dài dễ mông về thôn cũ,
Năm hết không quên phận lữ hành.
Mười vạn ức đường quê Cực Lạc,
Tấc lòng mang mển những câu canh!

(Sở Thạch Lão Nhân)

Nói đến vô thường mọi việc khinh,
Đói ăn khát uống biếng kinh dinh.
Một lòng khuyên hướng trời An Dưỡng.
“Vạn thiện đồng quy” nhớ Vĩnh Minh!
Mãng tưởng ngày về chưa đến ngày,
Bên trời du tử mộng hồn bay!
Tỉnh mơ, tiếng nhạn rơi đêm vắng,
Tin tức miền Tây chậm vãng lai?

(Thiền sư Liên Ẩn)

Tóc sương thay mái đầu xanh,
Một đời sự nghiệp nghĩ thành không hoa!
Soi bổn phận, lánh đường tà.
Âm thầm thời tiết đổi.
Lặng lẽ tháng ngày qua.
Kíp mau tìm đến chơn thường lộ,
Dám chậm chờ xem bệnh tử mà!
Cõi Phật đâu xa cách?
Về chăng chỉ tại ta!
Mỗi niệm chỉ cần không thối chuyển.
Ao vàng đã sẵn có Liên hoa.
Thân tàn về cõi báu,
Sen nở thấy Di Đà!

(Thiền sư Tra Am)

Lầu quỳnh cách biệt những năm xưa,
Lỗi cũ đường xa bước trở về,
Tháng ngày hờ hững,
Tóc điểm hoa lê!
Lòng theo bóng nguyệt trời Tây xế,
Lắng tai nghe chim tiếng nhớ quê
Lá thu rơi rụng…
Tấc dạ não nề!
Đỉnh trầm xông đốt ngân hơi khánh,
Hướng cõi Liên Bang phát nguyện thề:
Ta Bà đã chán chê!...

(Thiền sư Linh Thoại)

Ngày tháng chim lồng quanh quẩn,
Thân người bèo nước linh đinh
Trăm năm tạm gởi kiếp phù sinh,
Há lại mơ màng chẳng tỉnh?
Đem mối trần duyên rũ sạch,
Đừng cho mộng cảnh lưu đình.
Di Đà sáu chữ ấy chơn kinh,
Đường lối tu hành tiệp kỉnh!
Chẳng luận sang, hèn, ngu, trí.
Không phân già, trẻ, gái, trai.
Có tâm làm được đấng Như Lai,
Lời thật lưu truyền vẫn tại!
Sáu chữ Di Đà rất dễ.
Một lòng tưởng niệm đừng sai.
Thân này thề chiếm tử kim đài,
Gắng giữ niệm tâm chớ trái!

(Thiền sư Triệt Ngộ)

Tiếng Phật thường nghe
Huệ quang thường chiếu
Một câu A Di Đà
Đích đáng chính tà tâm
Nấu tiêu muôn vật tượng
Tan vào một lò hồng.

(Đại sư Hoằng Nhất)

Đức Phật A Di Đà.
Là vô thượng y vương.
Nếu bỏ đây không cầu
Ấy là kẻ si cuồng!
Một câu hồng danh Phật.
Là thuôc diệu Di Đà.
Nếu bỏ đây không uống.
Thật lầm to lắm mà!

(Thiền sư Tánh Thiên)

Niệm Phật tội nghiệp tiêu khô
Như sương tan nắng như hồ nước trong
Niệm Phật để được tấm lòng
Kẻo mà trắc ẩn mắc vòng gian nan
Niệm Phật Cực Lạc hân hoan
Ta Bà khổ não giàu sang mấy hồi.
Sáu chữ hồng danh trời đất chuyển
Ba ngàn thế giới hiện toàn chân

(Minh Vương)

Trên trời dưới trời không ai bằng Phật
Đức từ bi Ngài cứu khắp quần sinh
Có những chúng sinh tạo nhiều tội ác
Đoạ vào địa ngục chịu khổ cực hình
Chỉ nghe một câu A Di Đà Phật
Dầu sôi lửa dữ tức khắc biến thành
Tất cả tội nhân đều được vãng sanh
Ao nước thanh lương (mát mẻ)
Tây Phương Cực Lạc đức từ bi ấy
Hết sức cao cả con không thể gì
Dùng lời diễn tả chỉ có chí thành
Tánh mạng nương về nơi đấng Lưỡng Túc

(Đại sư Hám Sơn)

Niệm Phật vốn vì siêu sinh tử
Si, Ái chính là rễ sinh tử
Không nhổ rễ này khó giải thoát
Si, ái tức là tâm niệm Phật
Tức đem niệm Phật dứt si, ái
Si, ái nếu hay niệm niệm đoạn
Tâm tâm Di Đà toàn thân hiện
Chẳng thể tạm quên trong một niệm
Tịnh độ ở ngay trong tâm tịnh
Chẳng được tìm kiếm ở bên ngoài

(Tổ Hoàng Niệm)

Niệm Phật kỵ nhất
Tinh thần tán loạn
Tiếng niệm mơ hồ
Trước nhanh sau chậm
Không có âm điệu
Lại không nối liền
Tâm không hợp miệng
Thanh không nhiếp niệm
Nuôi dưỡng ý thức
Người xưa than rằng
Cách niệm như vậy
Rất khó thành phiến
Tiếng hòa nhịp đều
Chữ ngay âm rõ
Thành khẩn khắn khít
Điềm đạm an nhàn
Thanh hợp với tâm
Tâm hợp với thanh
Thanh tâm nối liền
Vọng niệm tự dứt
Phật hiệu như châu
Tâm như sợi dây
Phân thì cách ly
Hiệp thì thành xâu
Tâm không rời Phật
Miệng không rời niệm
Như dây xỏ châu
Liên tục không dứt
Chưa được nhất tâm
Trước cầu chuyên niệm
Chưa được không loạn
Trước học thành phiến
Thật là chuyên cần
Hiệu quả tự thấy
Không phải hỏi người
Hãy xin tự xét

Có đại phước đức mới niệm Phật
Phát bồ đề tâm tu Thập thiện
Phật nói vô thượng thâm diệu thiền
Người thường xem như Pháp nông cạn
Oai nghi trang nghiêm nghiệp thanh tịnh
Kiên quyết giữ giới đừng để phạm
Phá bỏ cửa nhân ngã thị phi
Buông bỏ bình sinh đều hiểu biết
Nói huyền nói diệu không liên can
Ba chữ chân truyền thâtj thà niệm
Đó là cây đèn trong đêm tối
Thuyền trong biển khổ, kiếm chém ma
Nhổ gốc sinh tử trong nhiều kiếp
Liều thân này làm kẻ ngu ngốc
Năm tông tám giáo một câu tóm
Đừng ở ngoài niệm tìm phương tiện
Chậm quá nhanh quá đều là bệnh
Càng mong nhất tâm tâm càng loạn
Chí cứng như sắt, dạ như tơ
Không dán không tạp tự thành phiến
Nhân tâm quả Phật cùng cảm ứng
Thân thể cảnh giới dần chuyển biến
Phiền não chưa dứt niệm không nhất
Tập khí không trừ Phật không hiện
Lúc ngàn vạn câu như một câu
Đâu lo không thấy mặt Di Đà
Chuyện này không dễ cũng không khó
Tam-muội đều nhờ tín nguyện hạnh

Đán chỉ lão thật niệm
Bất tất vấn như hà
Mạc quản đồng dữ dị
Hưu luận tự dữ tha
Chỉ quý nguyện lực cường
Ná phạ vọng tưởng đa
Tán loạn cố thành bệnh
Phân biệt dị thập ma
Cảnh duyên vô hảo xú
Phật hiệu nhất tảo quá
Cú cú niệm năng chân
Quyết định xuất Ta Bà

Tạm dịch:
Chỉ cần thật thà niệm
Không cần hỏi tại sao
Đừng lo giống và khác
Không luận mình và người
Chỉ quý nguyện lực mạnh
Không sợ vọng tưởng nhiều
Tán loạn nhiều thành bệnh
Phân biệt dễ vào ma
Cảnh duyên không tốt xấu
Phật hiệu đều quét sạch
Câu câu niệm được chân
Quyết định thoát ta bà

Di Đà giáo ngã niệm Di Đà
Khẩu niệm Di Đà thính Di Đà
Di Đà Di Đà trực niệm khứ
Nguyên lai Di Đà niệm Di Đà.

Tạm dịch:
Di Đà dạy tôi niệm Di Đà
Miệng niệm Di Đà nghe Di Đà
Di Đà Di Đà cứ niệm luôn
Hèn chi Di Đà niệm Di Đà

(Đại sư Thiên Như)
“Mai lại A Di Đà
Chiều cũng A Di Đà
Dù gấp như tên bắn
Không rời A Di Đà”.

(Thiền sư Sở Thạch)

Cha lành Cực Lạc hiệu A Di
Tiếp dẫn chúng sinh đến Bảo trì
Đường cũ phẳng phiu nhàn nhã bước
Quê xưa, Từ phụ ngại ngùng chi!

(Đại Trí Lục Sư)

Cực Lạc Tây Phương thật dễ cầu
Cuối thu lá đổ nghiệp còn đâu
Lần châu lần mãi không ra mối
Mới biết Di Đà ước nguyện sâu!

(Đại sư Châu Hoằng)

Làm phước không niệm Phật
Phước hết phải trầm luân
Niệm Phật không làm phước
Vào đạo nhiều gian khổ.
Không phước chẳng niệm Phật
Đoạ vào ba đường ác
Niệm Phật còn làm phước
Sau chứng Lưỡng Túc Tôn.

Bệnh từ thân sinh
Thân từ nghiệp sinh
Chẳng tạo các nghiệp
Hoạ tiêu phước tăng.
Ta Bà niệm Phật
Cực Lạc nêu danh
Nhất tâm bất loạn
Thượng phẩm thượng sinh

Trì giới niệm Phật
Khất thực nuôi thân
Làm như thế đi
Pháp thoại đã xong.
Có sinh ắt có tử
Thọ yểu đâu đáng bàn
Nay được thành tướng Tăng
Đời này nguyện đã mãn
Luôn thấy rất hoan hỷ
Chớ nên ôm lo buồn
Muôn duyên đều buông bỏ
Chỉ nhất tâm niệm Phật
Vãng sinh cõi Cực Lạc
Ở hoa sen thượng Phẩm
Thấy Phật ngộ Vô sinh
Trở lại độ tất cả.

Nguyên tác:
Nhắc lại việc xưa, thật xót thương!
Trọn năm cô quạnh Niết bàn Đường
Trước cửa vắng khách, song không giấy
Trong lò tro lạnh, chiếu đượm sương.
Bệnh rồi mới biết thân là khổ
Lúc khoẻ bôn ba bận việc người
Lão Tăng có pháp an nhàn thật
Tám khổ nấu nung chẳng ngại nào!

Hoạ lại:
Thần huyễn đâu hay sẽ rã tan
Ngẩng đầu kinh hãi Niết Bàn Đường
Một thời đã hết tàn cơn mộng
Toan tính muôn điều, vầng nhật sương.
Nghiệp cũ tạo nhiều, tâm rối loạn
Đường trước hiểm nguy, chân chẳng an
Hôm nay muốn hỏi an nhàn Pháp?
Khát đến đào giếng kịp được nào!
Vào cửa Không suông rất đáng thương
Niết bàn là Tăng thi cử trường
Đốt thiêu ngũ tạng, cá trong chảo
Các căn đau đớn, cỏ bị sương.
Ôm giữ thiền si, thành tranh luận
Học tu ngoại thuật luống nhọc nhằn
Mọi người bảo có an nhàn pháp
Một câu sắp đi nói thế nào?

(Đại sư Thiện Đạo)

Da mồi tóc bạc lần lần
Lụm cụm bước run mấy chốc
Dẫu sang vàng ngọc đầy nhà
Vẫn khổ suy già bệnh tật
Ví hưởng khoái lạc nghìn muôn
Đâu khỏi vô thường chết mất
Duy có đường tắt tu hành
Chỉ niệm A Đi Đà Phật!

(Mỗi câu thành một bài thơ)

Da mồi tóc bạc lần lần

Thời gian âm thầm ngồi thôi thúc
Thấy người già cả sót thương
Chẳng biết quan sát thân mình
Phải rõ thân này chẳng thật
Tựa như bọt nước trôi sông
Khuyên người kịp thời niệm Phật
Đừng đợi đến khi già yếu.



Lụm cụm bước run mấy chốc

Chẳng còn đi xa được nữa
Nhớ lại năm xưa mạnh khoẻ
Luống uổng long dong cả đời
Chưa từng đạp trên đất thật
Nào biết xét tỉnh lại mình
Khuyên người kịp thời niệm Phật!


Dẫu sang vàng ngọc đầy nhà

Ngày đêm lo lắng tính toan
Một mai nhắm mắt xuôi tay
Đều do người khác làm chủ
Quên mất kho báu nhà mình
Đuổi theo ngói gạch kẻ khác
Khuyên người dốc lòng niệm Phật
Tây phương chính thật đất báu.


Vẫn khổ suy già, bệnh tật

Trên đời khó kẻ tin được
Chỉ cậy sức mình mạnh mẽ
Nào xét già bệnh theo chân
Một mai triền miên giường bệnh
Tám khổ nung nấu đốt thiêu
Khuyên người gắng sức niệm Phật
Vào thẳng thai sen gởi chất.


Ví hưởng khoái lạc nghìn muôn

Đâu biết vui là nhân khổ
Thân này chỉ toàn nghiệp tội
Muôn kiếp đâu khỏi trầm luân
Thiện ác, U minh có sổ
Tên tuổi đều ghi rõ ràng
Khuyên người một lòng niệm Phật
Ánh tuệ xua tan tình mê.


Đâu khỏi vô thường chết mất

Một hôm buông hết muôn thứ
Chỉ lấy mảnh đất non xanh
Xương trắng vùi sâu nơi đó
Không một vật gì là ta
Chẳng đem theo được mảnh may
Khuyên người lo niệm Phật trước
Gốc sen vun bồi chắc sâu.


Duy có đường tắt tu hành

Một ngày hơn cả muôn đời
Chỉ quý hạnh nguyện nơi người
Cũng nhờ ánh sáng của Phật
Chánh định thường luôn thành tựu
Tội lỗi mỗi niệm băng tan
Khuyên người tín tâm niệm Phật
Đài sen Thượng phẩm nêu danh.


Chỉ niệm A Di Đà Phật

Chẳng cần tìm pháp môn khác
Ngay đây chuyển phàm thành Thánh
Giống như cá chép hoá rồng
Câu câu liên tục không dứt
Chữ chữ gương soi chẳng mờ
Muốn được thấy Phật liền thấy
Thôi bàn Tịnh độ, Ta Bà.


Sáng sớm Dần:

Mặc áo ra cửa chỉnh tâm thần
Chắp tay dâng hương trông Cực Lạc
Ân cần xa lễ Tử kim thân.


Bình minh Mão:

Niệm Phật chẳng nên luận nhiều ít
An trụ chuyên tâm buộc một duyên
Chớ để vọng ảnh làm quấy nhiễu.


Điểm tâm Thìn:

Niệm Phật trước phải dẹp ngã nhân
Nếu đem niệm Phật cậy nhân ngã
Bao giờ mới thành tịnh độ nhân.


Gần trưa Tỵ:

Tiến tu Tịnh độ phải quyết chí
Như uống Cam lộ tự biết ngon
Thôi đừng chê người đạo chẳng đúng.


Đứng bóng Ngọ:

Tưởng niệm Di Đà như mắt thấy
Vô biên nghiệp chướng tự nhiên tiêu
Há lại bảo rằng luống gian khổ!


Buổi trưa Mùi:

Sinh tử mênh mông thật đáng sợ
Chẳng chọn Tây phương nhanh chóng qua
Trần sa kiếp hải phải chìm đắm.


Xế chiều Thân:

Gấp phải trì tịnh độ nhân
Khoẻ mạnh nếu không siêng niệm Phật
Một hôm bỗng thành đống bụi trần.


Tà dương Dậu:

Biết rõ quang cảnh chẳng thể lâu
Xem xem vô thường liền chợt đến
Chớ để Phật hiệu lìa tâm khẩu.


Hoàng hôn Tuất:

Chớ để thân tâm nhiều lầm lỗi
Thập ác tuy nhiên cũng vãng sanh
Sao bằng Thượng phẩm sen nhanh nở!


Đêm về Hợi:

Thân tâm niệm Phật chơn Tam-muội
Thập địa cao nhân còn phải tu
Nên biết không tin ắt mang tội.


Canh khuya Tý:

Sớm sớm niệm Phật thường như thế
Đều nương hoa sen để vãng sinh
Từ đây quyết định không sinh tử.


Gà gáy Sửu:

Tráng kiện bỗng nhiên thành suy lão
Mênh mông biển cả chẳng ai thân
Chỉ có Di Đà riêng vẫy gọi.


Một khuyên anh:

Luôn luôn niệm Phật phải chân thật
Y theo lời Phật chớ hồ nghi
Điều phục tâm viên, đừng phóng dật!


Hai khuyên anh:

Chỉ nhớ niệm Phật, không việc khác
Lắng tâm quyết định nguyện về Tây
Lâm chung tự thấy Như Lai đến.


Ba khuyên anh:

Niệm Phật trước phải trừ tham ái
Lâm chung tâm định thấy Di Đà
Tợ trăng sáng tỏ, soi đầm biếc.


Bốn khuyên anh:

Chớ nên lãng quên tâm niệm Phật
Lâm chung Cực Lạc sen báu rước
Quán Âm, Thế Chí đều lai nghinh.


Năm khuyên anh:

Chớ ngại niệm Phật nhiều khó khổ
Tư duy muôn kiếp dòng sinh tử
Lại hướng về ai cầu ra khỏi?


Sáu khuyên anh:

Trong khi niệm Phật luôn tiếp nối
Nếu như không niệm thuận tình phàm
Bao giờ ra khỏi ngục sinh tử?


Bảy khuyên anh:

Niệm Phật chớ để ba nghiệp lỗi
Chuyên cần kĩnh lễ nguyện Tây phương
Thấy Phật Di Đà vầng tuệ nhật.


Tám khuyên anh:

Dạy tu niệm Phật pháp Mâu ni
Phải nên vâng theo Bổn sư chỉ
Mạng chung vãng sinh cõi Di Đà


Chín khuyên anh:

Niệm Phật chân thành là trước nhất
Lâm chung hoá Phật đến đón đưa
Hoa sen bảy báu tuỳ nguyện nở.


Mười khuyên anh:

Niệm Phật thường phải tâm niệm gấp.
Tư duy biển nghiệp khổ thâm sâu.
Sinh tử rối ren, hối khó kịp!
Ngũ ấm hư vọng, mộng huyễn thân
Nhờ duyên bồi đắp đống bụi trần
Tử thần chợt đến sao chống đỡ
Gấp niệm Di Đà gắng chuyên cần!


(Đại sư Vĩnh Minh)
Một câu Di Đà vạn pháp vương.
Năm thời, tám giáo phán tinh tường.
Hành nhân chỉ việc chuyên trì niệm.
Sớm nhập tịch quang bất động thường.

(Đại sư Liên Trì)

“Niệm lên danh hiệu Phật
Muôn đức đủ đầy trong.
Chuyên trì danh hiệu ấy,
Muôn hạnh đủ không sai”.

(Đại sư Ngẫu Ích)

Trì giới tiện thị bình tâm,
Niệm Phật tiện thị trực hạnh,
Tham đắc cá điểm huyền quan,
Bất đồng bát vu thảo bính,
Nhược tiện giả, dã, chi, hồ,
Thất khước Phật, Tổ tánh mạng.

Tạm dịch:
Trì giới là để tâm bình,
Niệm Phật là hạnh để mình tu thân,
Lẽ mầu dù ngộ một phần,
Chẳng bằng tu tập tinh thần đó thôi,
Cứ luận giáo nghĩa suông hoài,
Tánh mạng Phật, Tổ mất rồi còn đâu.

Trú dạ Di Đà thập vạn thanh,
Tất sinh mạc khởi Tông, Giáo tưởng,
Trực tâm tông quy Cực Lạc bang,
Liên nhuỵ trân trì lập địa trưởng,
Nhậm tha tiếu ngã thị si phu,
Hành xích tùng lai thắng huyết trượng,
Tha niên mạch thượng nguyện vương châu
Thiện Tài thường đề đồng phủ chưởng.

Tạm dịch:
Ngày đêm mười vạn tiếng Di Đà,
Ắt được vãng sinh, đừng nghĩ tưởng
Này đây là Giáo kia là Tông!
Gởi thẳng lòng về chốn Lạc Bang,
Ao quý, đoá sen tươi tốt mãi,
Mặc ai cười mình là gã cuồng,
Từ rày làm ít hơn nói suông
Năm nao chợt ngự thuyền nguyện vương,
Thiện tài thường kêu vỗ tay mãi.

(Đại sư Tĩnh Am)

Lúc đi dễ thuận niệm Di Đà
Một Phật tuỳ theo một bước qua.
Dưới gót hằng thời chơi Tịnh độ,
Trong tâm mỗi niệm cách Ta Bà.
Dạo quanh hoa liễu nhưng thường nhớ,
Lên xuống non sông vẫn chẳng xa.
Đợi lúc vãng sinh về Cực Lạc,
Mười phương du ngoạn tự như mà!
Khi nằm niệm Phật thật lặng thinh,
Hơi thở nương theo giữ hiệu danh.
Một gối gió thanh trong vạn dặm.
Nửa giường trăng sáng khoảng ba canh.
Đã không trần luỵ tâm yên tịnh
Duy có liên hoa mộng dễ thành.
Giấc điệp mơ màng chư Phật hiện,
Tỉnh ra còn vẫn nhớ phân minh.

Nam mô A Di Đà,
Người nào không biết niệm?
Tuy niệm, chẳng tương ưng,
Mẹ con khó hội kiến!
Khi đi, đứng, ngồi, nằm
Đem tâm này thúc liễm,
Mỗi niệm nối tiếp nhau
Niệm lâu thành một phiến.
Như thế niệm Di Đà
Di Đà tự nhiên hiện!
Quyết định sang Tây phương,
Trọn đời không thối chuyển!

(Đại sư Thật Hiền)

Di Đà thệ lớn há nguyện không
Mười niệm xướng danh chẳng luyến công.
Chớ ngại cõi trần e vắng khách,
Chỉ lo lưới nghiệp cuốn trăm vòng!
Muôn sông về biển bờ đâu ngập,
Trăm nước chầu vua điện vẫn thông.
Dễ đến không người, ôi đáng tiếc
Việc chi còn mến cảnh lao lung?

Thương chê Niệm Phật việc người ngu
Công việc người ngu, Phật cũng tu.
Long thọ biện tài, đâu ngốc Hán?
Văn-thù trí hụê há phàm phu?
Từ chương nhã luận còn Cư Dị?
Công cứ theo mình hỏi Đại Tô?
Nhắn kẻ thông minh nên nghĩ lại.
Diêm La xét tội chẳng hồ đồ?

Người đồn Thiên Trúc chính Tây Phương
Thiên Trúc, Chi Na chỉ cách tường.
Nghiệp ở cõi nhơ bàn tịnh, uế
Thân nơi nhà lửa luận viên lương.
Ba ngàn thế giới trong luân chuyển,
Mười ức càn khôn thật cố hương.
Quyết đến chớ sầu đường cách trở,
Niệm tâm vừa tịnh thấy không Vương

Ai rằng mọi chỗ tức Tây trì
Cao, thấp, sạch, nhơ sá ngại gì?
Nhà xí khi vào sao bịt mũi?
Vũng lầy quá bước vén xiêm y?
Ốm đau lắm, lại thương thân khổ,
Mưa nắng chiều, than trái tiết thì.
Chớ nói lời suông sai thật hạnh,
Hồi tâm mau sớm niệm A - Di

Nếu nói sinh Tây còn thuộc vọng,
Trụ nơi cõi trược há thành chân?
Đông, Tây chẳng chấp càng phi lý,
Tịnh, uế đều quên cũng pháp trần.
Sinh vốn không sinh, sinh bốn cõi
Thấy như lìa thấy, thấy ba thân
Biết chăng chân, vọng nguyên đồng thể?
Mê, ngộ đều do tại bản nhân.

Chớ chấp đàn kinh bài bác Tịnh
Tổ cơ, lời Phật thảy viên dung.
Mượn ngôn chỉ lý tuyên Thiền đạo,
Được ý quên lời hiển diệu tông.
Thập thiện đều tu đâu phải tội?
Chư hiền đồng niệm há thành không?
Đông Tây nhất thể vô lai khứ.
Pháp giới linh minh cõi đại đồng
Niệm Phật quả như nên súc miệng,
Tụng kinh môi ngậm cũng ưng cần.
Thuốc dùng trị bệnh, sao gây bệnh?
Lửa để điều thân, lại đốt thân!
Phàm niệm đầy tràn, chê Thánh niệm,
Phật tình chưa khởi, nói trừ nhân.
Lời xa hiện thật, khuyên ngưng lại,
Lo gấp đời này thoát khổ thân.

Niệm Phật viên thông nhiếp sáu căn,
Nhĩ căn ai bảo chiếm ưu phần?
“Âm văn” nếu quả viên đường thể,
“Danh tự” đâu là khởi, diệt nhân?
Dùng niệm “niệm danh”, danh vẫn thiết,
Đem nghe “nghe Phật”, Phật càng gần.
Xét ra hai Thánh đều huynh đệ,
Đồng giúp Di Đà tiếp vãng sinh,

(Đại sư Triệt Ngộ)

Một câu A Di Đà
Đích đáng chính là tâm
Nếu tiêu muôn vật tượng
Tan vào một lò hồng

Nhất cú Di Đà
Nhất Đại tạng luật.
Miệt nhĩ tịnh tâm
Giới Ba La mật.

Tạm dịch:
Một câu A Di Đà
Là một Đại tạng luật
Chớp mắt vào tịnh tâm
Đủ giới Ba La Mật.

Nhất cú Di Đà
Nhất đại tạng luận
Đương niệm tâm khai
Huệ quang như phúng

Tạm dịch:
Một câu A Di Đà
Là một Đại tạng luận
Đương niệm tâm mở thông
Ánh huệ tuôn vô tận.

Nhất cú Di Đà
Nhất tạng bí mật.
Phát bản thần thông
Cự đại uy lực.

Tạm dịch:
Một câu A Di Đà
Là một tạng bí mật.
Phát nguồn cội thần thông
Đầy đủ uy lực lớn.

(Đại sư Ấn Quang)

Tuần hoàn kiếp số rất bi thương,
Thoát khổ đâu hơn Cực Lạc bang
Gắng niệm Di Đà về bản cảnh,
Đừng mê trần luỵ lạc tha hương.
Bụi hồng nghiệp trước đời như mộng
Lửa đỏ ngày sau nước hoạ ương.
Khuyên sớm xa nơi nhiều kiếp nạn,
Cùng nhau dạo bước đến liên phương.

Tâm niệm quá nhiều phiền phức thật!
Xưa nay nặng niệm khó muôn vàn!

(Niệm đầu thái đa chân phiền não.
Cổ lai nhất niệm tối nan bình).

(Pháp sư Đạo Chứng)

Khi bạn đang khóc
Hãy biết tôi cũng đang nhỏ lệ,
Khi bạn đang vui
Hãy biết tôi cũng đang hoan hỷ,
Bất kể lúc nào và ở đâu,
trong tín tâm niệm Phật
Chúng ta mãi bên nhau
Và bên đức Phật, Bồ tát.
Khi bạn đang một mình,
Chớ nghĩ mình cô đơn
Hãy nghĩ có hai người
Khi hai người chúng ta bên nhau
Hãy nghĩ có ba người
Vị kia chính là đức Phật A Di Đà,
Bạn đi đến đâu
Phật theo bạn đến đó…


Chương II
Thi kệ niệm Phật của Cổ đức (không tên tuổi)


Học đạo dường như giữ cấm thành,
Ngày phòng sáu giặc tối tinh chuyên.
Tướng, quân, chủ soái đều theo lịch,
Chẳng động đao thương nước được yên.

Ví dù muôn đắng nghìn cay
Một câu niệm Phật tan ngay cấp kỳ
Niệm Phật dứt bỏ oán thù
Lòng không hung dữ ngục tù đâu vương?
Niệm Phật mở rộng lòng thương
Oán thân bình đẳng tai ương có nào?

Cõi Phật Vô Lượng Thọ
Hàng Thanh văn Bồ tát
Công đức và trí tuệ
Không có thể khen nói!
Lại nơi cõi nước kia
Nhiệm mầu cực an vui
Sự thanh tịnh như thế
Sao không gắng làm lành
Mà niệm đạo tự nhiên?
Đều phải siêng tinh tấn
Gắng sức tự mong cầu
Vãng sinh cõi Cực lạc
Tất lên chỗ siêu tuyệt
Vượt ngang năm nẻo ác
Ác đạo tự nhiên đóng
Thăng đạo không cùng tận
Dễ sinh mà không người!
Cõi kia không cảnh nghịch
Tự nhiên thuận tiến lên
Sao không xả việc đời
Siêng tu cần đạo đức
Để được kiếp sống lâu
Thọ, vui không cùng cực

Niệm Phật vãng sinh Liên Trì
Là nhờ chuyên nhất đứng, đi, nằm, ngồi
Biết bao gương sáng pahỉ noi
Cố y theo đó tài bồi thân tâm.
Biết ngài vốn chẳng bận,
Cứ cố nói chằng nhàn
Trong hai mươi bốn giờ,
Nằm ngủ mất tám giờ
Ba bữa ăn ba tiếng
Lại uống trà hút thuốc
Chải, gỡ đại tiểu tiện,
Phí mất khoảng một giờ,
Đi ra ngoài uống rượu
Về chuyện gẫu cùng vợ
Ít nhất vài ba giờ
Lại e lòng bận bịu
Thân mệt tính ngủ trưa
Ngủ hai giờ chẳng đã
Mất đi mười sáu giờ
Uổng phí hơn quá nửa
Trong tám giờ còn lại
Chưa chắc đã bận thật
Niệm Phật được nửa tiếng
Đã kêu lâu lắm rồi
Hãy xem người xưa nay,
Mấy ai bảy mươi tuổi
Đừng đem khổ sinh tử
Vất ra đằng sau ót,
Việc chân chánh của mình,
Vạn vạn lần khẩn cấp
Xin hãy gấp tỉnh ngộ
Mau trồng chín phẩm sen.

Thắng hội hoà vũi cõi Lạc Bang,
Hoa mầu cây báu đất tô vàng,
Đài cao ẩn hiện ngôi vương giác,
Diệu pháp truyền rao khắp bốn phang.
Nơi đây nào thấy có đêm tràng,
Chỉ thấy làu làu bóng diệu quang,
Nhạc ngọc thoáng rơi giòng Bát-nhã,
Thiền nhân quay nhẹ chiếc Từ thoàn.
Mành châu cột gió lời bi tráng,
Hoa ngọc cười xuân sắc dịu dàng,
Ao báu mát trong nguồn bát đức,
Linh cầm lảnh lót giọng thinh thang.
Nơi đây bể khổ không quyền hạn,
Dân trí an nhàn vui rảnh rang,
Hoa nở sáng ngày dâng pháp cúng,
Chiều về định tĩnh học thiền quang.
Đẹp màu thanh nhã màu tươi rạng,

Cực Lạc trời Tây lắm tịnh nhân,
Sống mãi không già, không bệnh chết,
Vui hoài chẳng mất, chẳng mơ màng.
Di Đà bổn nguyện hồn cao sáng,
Tịnh độ ngày thêm cuộc mở mang,
Nhắn gửi bạn lành chung mối niệm,
Quy Tây đường lối bước mau sang.

Ngày hết đêm sẽ đến, phải chuẩn bị cho đêm
Mùa nóng sẽ hết mùa lạnh sẽ đến, phải chuẩn bị cho mùa lạnh
Còn thì sẽ phải mất, phải chuẩn bị cho cái mất
Làm thế nào để chuẩn bị cho đêm? Đèn nến, giường chiếu.
Làm thế nào để chuẩn bị cho mùa lạnh? Áo ấm than củi.
Làm thế nào để chuẩn bị cho cái hết? Phước huệ Tịnh độ.

Một niệm chẳng sinh phiền não chi
Lo gì không thấy đấng A Di
Sớm chiều câu Phật trong lòng mãi
Tự tánh Di Đà hiển cực kỳ.

Một câu A Di Đà
Thiền mầu rất sâu xa
Là pháp không sinh diệt
Lời Như Lai nói ra.
Một câu A Di Đà
Thiền mầu rất sâu xa
Ngài Tịnh Danh im lặng
Thấp nào thấu nỗi mà.
Một câu A Di Đà
Tây phương ở lòng ta
Nào cần hỏi chi cả
Vượt qua cõi Ta Bà.

Ta Bà giáo chủ hiệu Năng Nhơn
Phương tiện độ sinh dứt giận hờn
Thuyết pháp năm thời chia đốn tiệm
Tuỳ cơ hoá đạo ngộ tâm chơn.
Mạt pháp chúng sinh thật đáng thương
Hận mình không gặp đấng y vương
May nhờ giọt nước cam lồ rưới
Hết bệnh thân tâm khó nghĩ lường.
Ở cõi Ta Bà khổ lắm ôi!
Xoay vần lăn mãi chẳng dừng thôi
Sinh già bệnh chết nào ai khỏi
Dao kiếm phanh thây hối muội rồi.
Cực lạc tiêu diêu khó sánh lường
Bạn đều là bậc thánh hiền lương
Thân vàng đẹp tuyệt luôn sống mãi
Nhạc trổi kinh thành rất lạ thường.
Tây phương cần phải gấp tu trì.
Sinh tử vô thường chẳng hẹn kỳ.
Ngoài cửa bóng trời qua rất chóng
Con người sống tạm có bền chi!
Cực lạc quê hương sớm trở về
Vô thường dứt khổ có chi mê
Ôm lòng hận tiếp giờ qua sớm
Cầu thoát than chi nghiệp nặng nề.

Nhất cú Di Đà vô biệt niệm
Bất lao đàng chỉ đáo Tây Phương.

Tạm dịch:
Một câu Di Đà không niệm khác
Tây phương liền hiện nhọc gì đâu.

Lâm chung bất năng quán cập niệm
Đản tác sinh ý tri hữu Phật
Thử nhơn khi tuyệt tức vãng sanh
Đại pháp cổ kinh như thị thuyết.

Tạm dịch:
Tưởng niệm khó hành lúc chuyển sinh
Chuyên lòng ghi nhớ một hồng danh
Tây Phương chẳng nhọc liền mau đến
Chánh pháp xưa nay vẫn dạy rành.

Ngã niên thất thập nhất
Bất phục sự ngâm nga
Khán kinh phí nhãn lực
Tác phước uý bôn ba.
Hã dĩ độ tâm nhãn.
Nhất thinh A Di Đà
Hành dã A Di Đà
Túng nhiên mang tợ tiến,
Bất ly A Di Đà
Đạt nhân ưng tiếu ngã,
Đa chước A Di Đà
Đạt hựu bất ma sinh?
Bất đạt hựu như hà?
Phổ khuyến pháp giới chúng,
Đồng niệm A Di Đà
Yếu thoát luân hồi khổ:
Tu niệm A Di Đà.

Tạm dịch:
Tuổi ta bảy mươi mốt,
Thơ phú nghĩ ngâm nga.
Xem kinh: Mau mỏi mắt,
Làm phước: Sợ đi xa.
Lấy gì độ tâm ta?
Một tiếng A Di Đà
Đi niệm A Di Đà
Ngồi niệm A Di Đà
Dầu gấp như tên bắn,
Cũng không dời Di Đà
Người giỏi lại cười ta:
Sao lắm A Di Đà?
Giỏi thì làm gì ta?
Không giỏi lại sao cà?
Xin khuyên pháp giới chúng.
Đồng niệm A Di Đà
Muốn thoát luân hồi khổ:
Phải niệm A Di Đà

Ở nơi ba cõi thôi cất bước
Đài sen chín phẩm thích nêu danh
Sau này buông tay về lối tắt
Mới tin không sinh không chẳng sinh.

Lối tắt tu hành, duy niệm Phật
Sáu căn đều nhiếp, một tâm minh
Ta Bà chuyển đổi thành An Dưỡng
Lửa rực, đầm trong, sen nở xinh.

Sinh tử luân hồi không ngày dứt
Chuyên lòng niệm Phật hướng Tây Phương
Mắt thấy Di Đà, nghe diệu pháp
Quả bồ đề chín ngọt ngào hương.

Biển khổ sâu vạn sóng trào
Nhiều đời chìm đắm biết làm sao?
Khuyên anh niệm Phật về An Dưỡng
Bờ kia cất bước thảnh thơi ca.

Ba cõi không an đừng lưu trú
Tây phương có lỗi hãy quay về
Một lòng không loạn trì danh hiệu
Mỗi bước lửa hồng sen nở hoa.

Cực Lạc nơi lòng khác người xa
Hoa sen mỗi bước xuất hiện ra
Thanh tịnh, không nhiễm một trần nhỏ
Chớ hỏi ai là Phật Di Đà

Khổ đau, bùi ngọt không thế giới
Mờ mịt lăng xăng mộng thân tâm
Chúng sinh cực khổ ai cứu độ?
Chỉ có Di Đà nguyện lực thâm.

Sinh tử tử sinh bao giờ dứt
Trôi nổi lênh đênh lúc nào dừng
Chẳng hay niệm Phật về quê cũ
Biển khổ thoát ra mới thật mừng.

Người chuyên niệm Phật tâm thanh tịnh
Tịnh tâm niệm Phật tâm không bệnh
Chư Phật hoan hỷ giáng kiết tường
Gốc đạo vững chắc thường tinh tấn

Người niệm Phật rồi, chán Ngũ trược
Trôi nổi đắm chìm không sao vượt
Tâm tâm luôn hướng cõi Tây Phương
Người đi đường này sẽ đến được.

Người siêng niệm Phật ắt thành Phật
Thoát khỏi thai phàm đổi Thánh chất
Đất báu, hoa sen được hoá sinh
Trong ao tám đức thường tắm gội.
Người niệm Phật nhiều, dứt tham sân
Thấu rõ thân thế tựa phù vân
Không lưu chẳng luyến, đâu ràng buộc
Tiêu diêu tự tại hợp thiên chân.

Người luôn niệm Phật chí kiên cố
Tám gió không động, Tu Di vững
Nhà lửa ba cõi rực nơi nơi
Mỗi bước đạp trên vô sinh lộ.

Trong tâm niệm Phật, cảnh Phật hiện
Muôn pháp đều do tâm chuyển biến
Tâm này là Phật, không chi khác
Ví tựa soi gương thấy mặt mình.

Người trì niệm Phật nhiếp sáu căn
Không treo trần cảnh vọng lăng xăng
Tịnh niệm tiếp nối như chuỗi ngọc
Ngày đêm liên tục không cách ngăn.

Người niệm Phật hiệu rất tôn quí
Cùng chung ở với thượng thiện nhân
Chẳng phân nam nữ hiền ngu nữa
Thấy được Di Đà lên Bất thối.
Tánh Chân như vốn có
Chúng sinh với Phật đồng
Rỗng rang tâm tự ngộ
Như nhật chiếu trời trong.
Di Đà sức đại nguyện
Tin sâu chớ nghi ngờ
Nương theo Phật tu hành
Chắc chắn chứng Phật quả.
Mã Minh và Long Thọ
Quả thật là Thầy ta
Thiền tịnh viên tu chứng
Đâu nhọc tìm lối khác.
Rất chán khổ Ta Bà
Lo đời sau lầm lạc
Một lòng siêng niệm Phật
Gởi chất bạch liên hoa.
Lòng tin thường không thối
Phát nguyện mãi đời đời
Nhân duyên Bát Nhã chín
Quả bồ đề tự thành.
Toàn nhờ sức Bát-nhã
Soi thấu tâm thế gian
Tâm tịnh cõi Phật tịnh
Di Đà hạnh nguyện sâu
Sinh tử có lo sợ
Nên nương công đức Phật
Ngay đây thấy Di Đà
Cần gì hỏi Di Lặc

Niệm Phật một tiếng
Tội diệt hằng sa.
Lễ Phật một lạy
Phước tăng vô lượng

Tham tiền niệm Phật lý vốn đồng
Rõ ràng xem kỹ thảy đều không
Công đến tự nhiên toàn thể hiện
Xuân về như trước trăm hoa hồng.

Khan kinh tỉnh giấc thiên thu mộng
Niệm Phật tiêu dung vạn cổ sầu.

Mạc lãi lão lai phương học đạo
Cô phần tận thị thiếu niên nhân

Tạm dịch:
Chớ đợi đến già mới học đạo
Thiếu chi mồ trẻ đã qua đời.

Hoặc:

Tu hành chớ đợi tuổi già
Mồ hoang ngoài ruộng phần nhiều thiếu niên


Hay:

Đồng hoang mồ trẻ biết bao
Sớm lo niệm Phật, trễ sao kịp mà!

Nghiệp chẳng nặng chẳng sinh Ta Bà
Ái chẳng đoạn chẳng sinh Tịnh độ.


Ái hà thiên xích lãng
Khổ hải vạn trùng ba
Dục thoát luân hồi khổ
Tảo cấp niệm Di Đà

Ngọn sóng trên sông ái cao ngàn thước
Ngọn sóng trên biển khổ cao muôn trùng
Nếu ai muốn thoát luân hồi khổ
Hãy mau sớm niệm A Di Đà

Cấp cấp mang mang khổ khổ cầu
Hàn hàn noãn noãn độ xuân thu
Triêu triêu mộ mộ doanh gia kế
Muội muội hôn hôn bạch liễu đầu,
Thị phi thị phi hà nhật liễu,
Phiền phiền não não kỷ thời hưu,
Minh minh bạch bạch nhất điều lộ,
Vạn vạn thiên thiên bất khẳng tu

Tạm dịch:
Gấp gáp bộn bề khó nhọc cầu,
Lạnh nồng đã trải mấy xuân thu,
Sáng trưa chiều tối lo gia sự,
Mờ mịt u mê bạc trắng đầu,
Đúng đúng sai sai phân biệt mãi,
Phiền phiền não não dễ ngừng đâu?
Một con đường chánh luôn ngời rạng,
Ngàn vạn muôn phần chẳng chịu tu.

Nhất cú Di Đà tối phương tiện
Bất phí công phu bất phí tiền,
Đản giao đất niệm vô gián đoạn,
Hà sầu bất đáo pháp vương tiền?

Tạm dịch:
Một câu Di Đà phương tiện mầu,
Nào tốn công phu chẳng tốn xu,
Cốt sao nhất niệm đừng gián đoạn,
Sinh trước pháp vương há phải sầu?

Bớt thêm một câu chuyện
Thêm niệm Phật một tiếng,
Giết chết các vọng tâm,
Tức pháp thân ứng hiện.

Lưng mang bức tượng Di Đà
Chữ trung, chữ hiếu việc nhà vẹn phân
Dẫu cho đi trọn đường trần
Đạo tâm đâu dễ một lần phôi phai

Linh qui nhân giáo thố vi hào
Hạc vị đầu hồng tí vị mao
Hoa hữu sắc kiều, tạo nghiệp luyến
Điểu năng xảo ngữ, nhập lung lao
Anh hùng xuất chúng, đa chiêu hoạn
Mã tráng tường đồ, cập tự hao
Vạn sự bất như tư ý hội
Nhất tâm niệm Phật tối vi cao.

Tạm dịch:
Rùa kia quí chiếc mai dầy
Thỏ đây luyến bộ lông tơ mịn màng
Hạc luôn kiêu hành chiếc mồng
Chuột tuy bé tí cũng gìn bộ lông
Hoa khoe hương sắc mặn nồng
Sớm chiều ong bướm lượn vòng thong dong
Hót hay chim phải vào lồng
Anh hùng xuất chúng vào vòng hoạ tai
Ngựa giỏi rong ruổi đường xa
Nhọc nhằn vất vả mồ hôi chảy dài
Cuộc đời khó toại ý ai
“A Di Đà Phật” lên ngay Niết Bàn.

Một niệm A Di Đà nhớ mãi luôn
Liên hương chín phẩm ngát tâm cuồng
Cõi nước an vui không xa vậy
Chỉ một niệm thuần chớ niệm suông

Niệm Phật chánh định ắt thấy Phật
Sau khi lâm chung về cõi Phật
Ngay lúc lâm chung ráng niệm Phật
Hãy gắng tưởng niệm nương theo Phật
Nhờ thế thấy được Phật quang minh.

Tịnh độ pháp môn hảo thuyết minh
Luận bình áo nghĩa chỉ tiền trình
Không - Thời gian tận trung đương xứ,
Khoa, Đạo học cùng thướng tiệp kinh,
Thiền, Phật, Tâm vô tam cá biệt,
Không, Trung, Giả hữu nhất môn đình
Niệm vô biệt niệm hoát nhiên ngộ
Quản trúc huyền ty khởi nhạc thinh.

Tạm dịch:
Pháp môn Tịnh Độ khéo trình.
Luận bàn nghĩa thẳm thuyết minh sáng ngời,
Hiện tiền ôm gọn Không Thời.
Khoa học, Đạo học không rời đường ngay.
Thiền, Tâm, Phật chẳng có sai
Không, Trung, Giả cũng không ngoài bộ môn
Niệm, vô biệt niệm ai ơi!
Đàn ca sáo thổi tới nơi đất lành.

Phù sinh nhược mộng
Ảo chất phi kiên
Bất bằng qui Phật chi từ
Hạt loại siêu thăng chi lộ.

Tạm dịch:
Đời người như giấc mộng
Xác thân có bền chi?
Không nương bóng Phật từ bi
Há thoả siêu thăng nguyện vọng?

Nhất thật vô thường đáo
Phương tri mộng lý nhân
Vạn ban tương bất khứ
Duy hữu nghiệp tuỳ thân
Đản niệm Di Đà Phật
Định sinh Cực Lạc quốc

Tạm dịch:
Một ngày vô thường tới
Mới hay mộng đã sinh
Muôn vật đều ở lại
Duy có nghiệp theo mình
Năng niệm Phật Di Đà
Nhất định về Lạc Quốc.

Đừng tìm Cực Lạc với Di Đà
Tịnh độ, Ta Bà vốn ở ta.
Giác tính không phân chia cao thấp,
Hương trầm chẳng ngại toả gần xa.
Trăng thu sáng tỏ trời cao rộng,
Gió hạ giải nồng khắp mọi nhà.
Tịnh, nhiễm xưa nay đồng một thể
Giác mê vốn dĩ chẳng hai mà.

Nam mô A Di Đà Phật
Không gấp cũng không hưỡn
Tâm tiếng hiệp khắn nhau
Thường niệm cho rành rõ
Nhiếp tâm là định học
Nhận rõ chính huệ học
Chánh niệm trừ vọng hoặc
Giới thể đồng thời đủ
Niệm lực được tương tục
Đúng nghĩa chấp trì danh
Nhất tâm Phật hiện tiền
Tam-muội sự thành tựu
Đương niệm tức vô niệm
Niệm tánh vốn tự không
Tâm làm Phật là Phật
Chứng lý pháp thân hiện
Nam mô A Di Đà Phật
Nam mô A Di Đà Phật
Cố gắng hết sức mình
Cầu đài sen thượng phẩm.

Vô thường mau lẹ sớm hồi đầu
Thân này tuy có chẳng bền lâu
Mai lo danh lợi chiều nhắm mắt
Khá mau niệm Phật kẻo bạc đầu
Khuyên ai tinh tấn tìm giải thoát
Sống tu kẻo chết biết về đâu?
Ngày đêm gắng nhớ câu niệm Phật
Nguyện về Cực lạc khỏi đoạ sâu

Dòng sinh tử không bờ
Mênh mông không thấy bến
Kẻ đi lòng không thấu
Người về tâm chẳng thông
Có có lại hoàn không
Tâm ý tạo bất đồng
Khi sinh cho là có
Lúc tử lại hoàn không
Vô thường qua nhanh chóng
Tích tắc chuyển sát Na
Đâu hẹ trẻ với già
Sang hèn chẳng thứ tha
Khuyên ai chớ dần dà
Khéo tu mau kẻo trễ
Thời gian như bóng xế
Đợi chờ có được đâu
Giác ngộ mau hồi đầu
Di Đà tín niệm sâu
Nguyện sinh về Tịnh Độ
Nhất tâm trì Phật danh

A Di Đà một câu
Muôn pháp đều tóm thâu
Tâm và tiếng phù hợp
Niệm đầu ở trong đầu
Khó nghĩ bàn cảm ứng
Hoa nở ao báu sâu

Đời người ngắn ngủi chớ mê say
Ráng lo niệm Phật gấp đêm ngày.
Vô thường tấn tốc nào ai biết
Chớ nên lần lựa hẹn nay mai
Ta Bà khổ Ta Bà lắm khổ
Có bao người xét cho tột chỗ
Tịnh độ vui tịnh độ nhàn vui
Cảnh thanh minh sen báu nặc mùi
Nào ai rõ cái vui triệt đáo
Cõi Tịnh độ lắm điều thanh nhã
Khổ, buồn rầu lo khổ chẳng còn.
Chốn Ta Bà tim lụn đầu mòn,
Thân tứ đại của người cũng thế.
Mau thức tỉnh tu thân kẻo trễ,
Đến tội rồi cũng hối muộn màng.
Chi cho bằng ta sớm lo toan,
Gìn giới luật nghe kinh trọng Phật,
Đến lâm chung quả lành đâu mất,
Cảnh Tây Phương chư Phật đợi chờ.
Việc tu thân thiện tín hững hờ,
Chừng hoạ đến e cho khó tránh.
Môn Tịnh độ là môn cứu cánh.
Ráng phụng hành kẻo phụ Phật xưa,
Chí nhất tâm tín nguyện phụng hành.
Được cứu cánh về nơi An Dưỡng,
Chỉ một kiếp Tây phương hồi hướng
Ao sen báu Tây phương đua nở,
Chờ chúng sinh niệm Phật chí tâm.

Đời ngũ trược, xa trông bát ngát
Gót hồng trần, lưu lạc mấy xuân
Lòng riêng luốn những bâng khuâng
Cõi nào thoát kiếp trầm luân khổ phiền.
Nguồn hạnh phúc hỏi miền chân thật
Nghĩ thành tâm niệm Phật là hay!
Hương nguyền một nén xa bay
Hướng về Cực Lạc hôm mai khẩn cầu.
Đời dâu bể bể dâu lắm độ
Cảnh khổ đau đau khổ thêm thương
Không nương về đấng Nguyện Vương
Biết ai dắt dẫn ra đường tối tăm?
Xót thương nỗi đau về vật chất
Giết nhau vì giọt mật hư danh
Kiếp luân hồi mãi quẩn quanh
Mà ba đường ác đã thành gia cư.
Giấc mơ tỉnh bây chừ tủi thẹn!
Bước qui Tây ráng thẹn tu mà?
Lầu sương lạc ánh trăng tà
Kiếp người luẩn quẩn bệnh già một bên.
Ví chăng giữ lòng bền niệm Phật
Có lo gì phải mất phẩm sen!
Việc đời mặc tiếng chê khen
Cuộc đời mặc kẻ đua chen sắc tài.
Đường sinh tử sẽ bày trước mắt
Bước khổ vui dè dặt mà trông
Đã hay lửa đỏ sen hồng
Lửa sen âu cũng do lòng tạo nên.
Thôi thì gắng xây nền công đức
Thôi thì rèn luyện lực tinh chuyên
Nguyện sinh về cõi Bảo Liên
Nguyện đem Thiền Tịnh hoà duyên khắp miền
Nhắn ai đồng hội đồng thuyền
Lánh cõi giả tìm nơi trong sáng
Học lý mầu soi rạng tinh thần
Quyết trau lòng, trọn trả thâm ân
Lẽ đâu dám nay lần mai lựa
Nơi tu viện sớm hôm nương dựa
Niệm chân kinh lọc lượt tâm trần
Lẽ thị phi đừng mãi phân vân
Niềm chánh giáo ân cần trau sửa.

Một ngày cái chết đến
Mới biết sống trong mộng
Muôn việc đều buông bỏ
Chỉ có nghiệp theo thân
Hãy niệm Phật Di Đà
Nhất định sinh cõi Tịnh.

Di Đà nhất cú pháp trung vương
Tạp niệm phân vân giả bất thường,
Van lý phù vân già xích nhật
Nhơn gian xứ xứ hữu dư quang

Tạm dịch:
Di Đà sáu chữ lớn lao thay,
Tạp niệm lăng xăng chẳng ngại bày,
Muôn dặm mây mờ che mắt nhật,
Nhân gian ánh sáng vẫn còn đây.

Xét ra niệm Phật dễ mà không
Khẩu ý buông lung giữ chẳng đồng
Miệng niệm Di Đà tâm bất loạn,
Dù cho khản cổ vẫn hoài công.

Niệm Phật chẳng sinh tịnh độ ngay
Lưỡi ta sẽ bị ngục trâu cày
Nếu ai được thấy hoa sen nở
Mới biết Ta Bà niệm Phật hay

Thân, khẩu, ý thanh tịnh,
Thị danh Phật xuất thế,
Thân, khẩu, ý bất tịnh
Thị danh Phật diệt độ
Tức tâm thị Phật, vô dư Pháp.
Mê giả do ư tâm ngoại cầu
Nhất niệm khuếch nhiên qui bản tế
Hoàn như tẩy cước nhượng thuyền đầu

Tạm dịch:
Thân, khẩu, ý thanh tịnh,
Đó là Phật ra đời.
Thân, khẩu, ý bất tịnh,
Đó là Phật diệt độ.
Tâm tức là Phật, không gì khác,
Kẻ mê rong ruổi, ngoại cầu tầm.
Một niệm giác tâm về cõi Phật,
Vĩ như chân rửa ở đầu thuyền.

Lẽ sống chết trọng đại
Vô thường đuổi sau gáy
Kiếp người duy có hạn
Sao cho lo tu thân?
Bớt nói chuyện sâu gà
Vơi đi bao gánh ác
Niệm thêm câu Di Đà
Tạo nhiều thân thường lạc.
Hẹn gặp nơi Liên trì
Bạn cũng hàng thiện trí
Cảnh Niết Bàn Tịnh ngã
Là quê hương chúng ta.
Cực Lạc là quê hương
Ta Bà là cõi tạm.
Thế nên: Sống là gửi, thác là về.

Niệm Phật vãng sinh Liên trì
Là nhờ chuyên nhất: Đứng, đi, nằm, ngồi.
Biết bao gương sáng phải noi.
Cố ý theo đó tài bồi nhân tâm.

Sân lan trời ngã bóng chiều,
Cảm thân phù thế ít nhiều ngẩn ngơ
Tranh đời dệt mộng vẩn vơ
Say sưa danh lợi mê mờ sắc thanh
Cánh bèo sóng vỗ bập bềnh
Tại ai hay cũng gây nên bởi mình?
Bể trần là mấy phù sinh
Thị phi thương ghét trong tình quẩn quanh
Mà trông chiêc lá lìa cành,
Vinh hư cõi tạm trong vành đó thôi!
Mà trông ngọn nước chảy trôi
Mênh mang sáu nẻo biết rồi về đâu?
Kiếp người nào có bao lâu
Nắng mưa thôi cũng dãi dầu cỏ hoa!
Lầu sương lạt ánh trăng tà
Hoàng lương một giấc tỉnh ra ngỡ ngàng!
Chi bằng về cõi Liên Bang
Sen khoe sắc ngọc, gió đàn pháp âm
Trời giải thoát, cảnh thậm thâm
An vui muôn kiếp, tuyệt lỗi lầm xưa
Chỉ câu niệm Phật đừng thưa
Chỉ bền tín nguyện, Tam thừa bước lên
Đài vàng sẵn đã ghi tên
Cơ duyên sẵn đợi một nền đạo tâm.

Tạp niệm là tội ngày thường
Nghiệp như chẳng tạo, niệm đường nào sinh.
Từ nay chẳng tạo nghiệp trần
Nhất tâm bất loạn quả thành tự nhiên.


Chương III
Kệ thi niệm Phật của chư Tôn đức Tăng Ni và Phật tử


(Hoà thượng Tuyên Hoá)

Niệm Phật niệm hoài không gián đoạn
Hồng danh đồng khởi tại tâm can
Tạp niệm không sinh Tam-muội được
Vãng sinh Tịnh độ có phần sang
Trọn ngày chán nản Ta bà khổ
Tâm niệm hồng trần dứt sạch quang
Cầu sinh cực lạc luôn trong ý
Nhiễm niệm dứt trừ, Tịnh niệm toàn.

(Hoà thượng Ưu Đàm)

Đống xương sinh tử nhường non cả
Giọt lệ chia ly nước biển đầy
Thế giới ngày kia rồi cũng hoại
Đời người khoảnh khắc chớ mê say
Cái thân nam nữ ngàn phen đổi
Những kiếp lông sừng vạn lúc thay
Muốn khỏi luân hồi nhiều khổ hạnh
Phải tu tịnh độ gấp ngày nay.

(Tây Trai lão nhân)

Tâm tức là độ, lý không ngoa,
Tịnh khác Thiền đâu vẫn một nhà.
Sắc hiển trang nghiêm miền Diệu hữu
Không kiêm vô ngại cõi hằng sa.
Trời Tây sáng đẹp màu châu ngọc,
Nguyện Phật bao la đức hải hà.
Ngó lại đường tu ai sớm tỉnh
Nỗi thương ác đạo mãi vào ra?

1) Xem khắp kinh văn giới luật nghi,
Nơi nơi đều khuyến niệm A Di.
Một câu tiêu hết muôn đời nghiệp,
Hà huống nhiều năm mãi tụng trì.
Di Đà sáu chữ phỉ bình sinh,
Mỗi tối trì vang ước mấy canh.
Đối bóng ngùi thương người thế cuộc,
Dưới trăng, trước gió bước kinh hành.
Tây Phương Cực Lạc chúng đều tôn,
Khuyên khắp người đời học diệu môn.
Khẩu nghiệp bớt duyên trò chuyện nhảm,
Niệm câu Phật hiệu độ thần hôn.

2) Lầu quỳnh cách biệt những năm xưa
Lối cũ đường xa bước trở về.
Tháng ngày qua hờ hững,
Tóc trắng điểm hoa lê.
Lòng theo bóng nguyệt trời Tây xế,
Tai lắng nghe chìm tiếng nhớ quê.
Nhìn lá thu rơi rụng
Nghe tấc dạ não nề.
Đỉnh trầm xông đốt ngân hơi khánh,
Hương cõi Liên Bang phát nguyện thề:
Ta Bà đã chán chê!...

3) Đường Tây cần nhất giữ lòng bền,
Gắng sức siêng tu chẳng bước lên.
Chánh hạnh ví thêm công trợ hạnh,
Di Đà từ thệ vẫn đâu quên.
Tây Phương Cực Lạc cảnh hằng xinh
Từ phụ xót thương độ hữu tình.
Tám vạn bốn ngàn môn giải thoát,
Di Đà sáu chữ tuyệt cao minh.

4) Nhiều phen mộng đến cảnh Liên Bang,
Lỗi cũ quê xưa thấy rõ ràng.
Phơ phất phướn châu muôn nguyệt sáng.
Lững lơ vọng báu ức mây vàng.
Chim lành tắm gội ao kim thuỷ,
Hoa lạ đua tươi vẻ ngọc lan.
Đang giấc chợt như ai gọi thức,
Lò hương khói thoảng, trống canh tàn.

5) Chuyên cần lễ niệm sớm rồi hôm,
Ao báu đài sen nhập mộng hồn,
Xương nát thân tan ngàn vạn kiếp.
Khó đền ân đức đại từ tôn.
Sáu thời tưởng niệm từ bi phụ,
Con trẻ ngày nao trở gót về
Nói đến luân hồi vô tận việc,
Trông nhau lệ rớt động lòng quê.
Niệm Phật phải chuyên niệm đến cùng,
Đến cùng tâm niệm bỗng tiêu dung.
Ta Bà biển khổ phong ba lặng,
Yên ổn thuyền sen tới Lạc cung.

6) A Di Đà Phật chẳng sinh diệt,
Khó vớt khôn tìm vầng thuỷ nguyệt
Tuyệt lìa phi cú thân chân như,
Như thế cảm thông, như thế thuyết.
Ta cùng Di Đà vốn không hai,
Vọng gác vừa sinh bỗng thành sai.
Từ nay quét sạch trần không hữu
Thiên tánh cha con gặp mặt mày.
Ba phước thề tu, sáu niệm cần,
Giữ gìn tam nghiệp sạch trong ngần.
Một câu Thánh hiệu không rời chán,
Nguyện thấy Di Đà chứng pháp thân

7) Ba cõi đã hay chẳng ổn lành,
Quyết tìm Cực Lạc chứng vô sinh.
Ví không niệm Phật công phu chắc,
Đâu được đài sen nguyện lực thành.
Ngút toả lầu cao lồng diệu sắc
Gió lùa cây biếc nổi cầm thanh.
Từ nay chân giả không lầm lạc
Mắt cá trân châu nhận rõ rành.

8) Người ngự sen lành, ao bảo trân
Long lanh nước bạc chiếu kim thân.
Tâm nhuần pháp diệu tiêu trần cấu,
Chí độ hàng mê thoát khổ nhân.
Hoa tạng bể mầu chơi dạo khắp,
Niết Bàn nhân đẹp đủ mười phân.
Ta Bà biết mấy quang âm đổi,
Cực Lạc thường hằng một kiếp chân.

9) Tóc sương thay mái đầu xanh
Một đời sự nghiệp nghĩ thành không hoa
Soi bổn phận lánh đường tà.
Âm thầm thời tiết đổi,
Lặng lẽ tháng ngày qua.
Kíp mau tìm đến chân thường lộ,
Dám chậm chờ xem bệnh tử mà!
Cõi Phật đâu xa cách,
Về chăng chỉ tại ta.
Mỗi niệm chỉ cần không thoái chuyển
Ao vàng đã sắn có liên hoa.
Thân tàn về cõi báu,
Sen nở thấy Di Đà.

10) Cõi tịnh mong về bất tử hương,
Ráng mây chiều tối ngắm tàn dương
Hoa quỳnh cây bích tươi muôn vẻ,
Điện ngọc, lầu châu đẹp khác thường.
Sen báu long lanh theo nhạc gió.
Nước ngân thấp thoảng bóng oan ương.
Lắng nghe bỗng ngộ vô sinh khúc,
Tên họ ghi lên tuyển Phật trường.

11) Một đoá sen hàm một Thánh thai,
Công thành nở đẹp cánh hoa khai.
Nơi thân an lạc tuỳ tâm hiện,
Đầy bát hương tô ứng niệm bầy.
Kim điện chói bầy mờ nhật nguyệt,
Ngọc lâu sáng sạch tuyệt trần ai,
Pháp vương chỉ rõ đường chân đế
Ánh giác đài tâm toả rộng dài.

12) Cõi lành câu Phật kết nhân duyên,
Hai sáu thời gian giữ hiện tiền.
Mỗi xuống hoàng hôn thêm hướng niệm,
Xa theo trời lặn đến Tây thiên.
Di Đà tay báu xin xoa đảnh,
Bồ tát thân vàng nguyện hoá duyên.
Chẳng mượn bào thai thành chất huyễn,
Quê xưa đà sẵn ngọc trì liên.

13) Mau về an dưỡng mà ngơi nghỉ
Đừng ở Ta Bà luận có không.
Lửa nghiệp khi hưng dùng sức định.
Niệm trần vừa khởi gắng ra công.
Nén hương siêng lễ Di Đà Phật,
Sáu chữ cần chuyên một tấc lòng.
Xót cảnh mẹ hiền thân tựa cửa,
Hững hờ con trẻ chạy Tây Đông

14) Mai thắm vừa tàn, hạnh nở xinh,
Gió xuân há phải có duyên tình?
Lòng thanh sáu chữ hàm muôn tượng,
Công đức Di Đà thắm vạn linh.
Lá biếc điểm xen bốn sắc hoa,
Mỗi hoa một vị niệm Di Đà,
Chớ nghi Tịnh độ đường xa cách.
Mưa phới người về tợ nước sa.

Miệng niệm Di Đà, tâm tán loạn
Cổ họng khan khô, chỉ uổng công.

(Đại sư Thật Hiền)

Nam mô A Di Đà
Ai mà không biết niệm?
Tuy niệm chẳng tương ưng,
Mẹ con khó hội kiến.
Khi đi, đứng, ngồi nằm,
Đem tâm này thúc liễm
Mỗi niệm nối tiếp nhau,
Niệm lâu thành một phiến.
Như thế niệm Di Đà.
Di Đà tự nhiên hiện
Quyết định sang Tây phương
Trọn đời không thoái chuyển.

(Hoà thượng Thích Thiền Tâm)

Ẩn tu nào phải cố xa đời!
Mượn cảnh u nhàn học đạo thôi!
Nhưng thẹn riêng mình nhiều nghiệp chướng
Bốn ân còn nặng nghĩa đền bồi.
Ẩn tu cảm xót biển trần ai!
Sóng gió trầm luân mãi lạc loài
Thân khổ kiếp người muôn nỗi khổ!
Nghiệp đời vay trả, trả rồi vay!
Ẩn tu hôm sớm niệm Di Đà
Lòng nặng mười muôn chẳng cách xa
Canh vắng giường thiền khi mãn định
Hoa sương cười nụ dưới trăng tà…
Phải nên phát nguyện nguyện vãng sinh,
Đất khách sơn khê mặc người luyến?
Tự không muốn về, về sẽ được,
Quê xưa trăng gió có ai tranh?

Nét kiều diễm chập chờn xuân mộng,
Kiếp tài hoa, hình bóng bạch vân
Khi xưa tài sắc mười phân,
Mà nay một nắm cô phần lạnh tanh.

Thời oanh liệt anh hùng đâu tá
Nỗi ái ân hư giả còn chi
Phất phơ cánh liễu xanh rì
Giấy tiền treo đó dường ghi mối sầu!

Bóng chiều rủ xuống màu cỏ biếc,
Bia mồ trơ một chiếc bóng không,
Nghĩ thôi rơi lệ chạnh lòng,
Đời người đến thế là xong một đời!

Dạo chơi thắng cảnh,
Thu đẹp xuân kiều
Túi thơ, đàn rượu khắp ngao du!
Non nước vài thân hữu
Mưa khói mơ hoa liễu
Ối chà chà!
Ráng hồng, suối bạc ánh phong lưu.
Đâu nghĩ ngày mai hậu,
Sáng tối thoáng qua mau.
Thảng thốt quay đầu suy bệnh lão
Bởi thế nên đem:
“Phong nguyệt tình vui” xoá sạch làu!
Ngày tháng qua mau,
Vô thường không đợi,
Kiếp người ngắn ngủi,
Biển nghiệp mênh mông.
Nếu không chuyên niệm,
Cầu sinh Cực Lạc,
Tất bị nghiệp chuyển,
Chịu khổ vô lường.

Thân người khó được,
Một mai mất đi,
Bạn kiếp khó trở lại,
Phật pháp khó được nghe
Như trong bài kệ khai kinh nói,
Trăm ngàn muôn kiếp khó tìm cầu.
Thân này chẳng tính đời này độ,
Còn đợi khi nào mới độ thân?

Ái hà ngàn thước sóng xao,
Muôn trùng biển khổ lấp đầu than ôi!
Muốn cho khỏi kiếp luân hồi,
Phải mau gấp niệm Nam mô Di Đà

Sắc tài, danh lợi khánh trần mơ
Lôi cuốn người đời thấy ngẩn ngơ.
Xin ngỏ cùng ai lời tỉnh thức
Quang âm thấm thoát tuổi không chờ.
Di Đà khuyên gắng gìn tâm niệm,
Già chết kề bên chớ nhởn nhơ!
Sáu nẻo chuyển xoay không lối thoát,
Luân hồi sinh tử rất bơ vơ!

Nhớ đến Di Đà mắt lệ rơi
Diêm phù khổ não lắm ai ơi
Hồi này không trở về An Dưỡng
Lục đạo bao giờ thoát khỏi nơi?
Ngày tháng chim lồng quanh quẩn mãi
Thân người bèo nước phận linh đinh.
Trăm năm một thoáng kiếp phù sinh
Sao há lại mơ màng chẳng tỉnh??
Đem các mối trần lao giũ sạch
Đừng để cho mộng cảnh lưu tình
Di Đà sáu chữ tâm tâm niệm
Cực Lạc sinh về dứt hãi kinh
Ngày nay đã qua
Mạng sống giảm dần
Như cá cạn nước
Nào có vui chi!
Nguyện khắp chúng sinh
Đồng thoát khổ luân
Chuyên lòng niệm Phật
Cầu sinh Tịnh Độ.

Thu phong thổi rụng lá thu vàng
Xót cảnh duyên đời mãi hợp tan
Xanh tươi qua mất xanh màu úa
Xuân sắc còn đâu lắm ngỡ ngàng!
Phù sinh một kiếp mau như thoáng
Luân hồi sáu nẻo nghiệp mênh mang
Di Đà như biến gìn tâm niệm,
Bờ kia giải thoát quyết sang ngang

Lá chết rơi đầy ngập lối đi
Cuốn bay theo gió tợ khô thi
Thu phong lạc diệp sầu ly biệt
Kim cổ tồn vong kể xiết chi
Kham thán nhân sinh đa khổ luỵ
Sinh già, bệnh chết, lắm ai bi.
Ngùi thương trước cảnh vô thường hoại
Chắp tay quỳ vội niệm A Di

Canh khuya tựa cửa nhìn trăng lặn,
Chiều tối đẩy song ngắm bóng tà,
Đất khách từ lâu trôi nổi mãi,
Khẩn cầu Phật rước tại hương gia.

Hoàng lương mộng!
Mộng hoàng lương!
Một giấc hoàng lương mộng đẹp dường.
Áo tím đai vàng mờ bóng cũ.
Mồ xanh, cỏ ấy bạc mầu sương!
Từ đây tỉnh,
Chớ đo lường.
Phú quí công danh cũng mộng trường!

Vội vàng khổ nhọc cầu.
Mưa nắng trải xuân thu.
Hôm sớm lo sinh kế.
Lãng quên thấy bạc đầu.
Thị phi không kết liễu
Phiền não những bi ưu.
Rành rõ một đường đạo
Vạn ngàn chẳng chịu tu.
Một ngày vô thường đến,
Mới biết người trong mộng.
Muôn việc đều bỏ lại
Chỉ có nghiệp theo mình!

Người mê trong giấc chiêm bao,
Mấy ai hiểu được lẽ nào tử sinh.
Sống mà cứ mãi loanh quanh,
Chẳng lo niệm Phật tu hành khổ thân.
Người tham phú kẻ phụ bần,
Rồi ra thì cũng của trần phủi đi.
Sao bằng niệm chữ A Di,
Tây phương lai đáo một khi lìa đời.
Hào quang ánh Phật sáng ngời,
Dắt người ra khỏi cõi đời trầm luân.

Sinh già, bệnh chết khổ vì thân,
Thân có rồi không biết mấy lần!
Hỡi khách hồng trần ai hiểu thấu?
Xin cũng vì ta tỏ lời phân.
Thế sự muôn duyên đều giả dối,
Nhất thiết hoàn không nhắn thế nhân.
Xưa nay vạn hữu sinh rồi diệt,
Sinh diệt, diệt rồi mới chứng chân

Đêm đêm niệm Phật trước hiên nhà
Mặt hướng trời Tây dạ thiết tha.
Xót cảnh từ tôn thân tựa cửa,
Mong đàn con trẻ tận phương xa.
Hơn nửa cuộc đời luân lạc khắp.
Trở bước hồi hương nhớ đến cha,
Tay vàng xin nguyện thương nâng đỡ,
Dắt dìu du tử đáo hương gia.

Huệ tâm đã sẵn tự xa xưa
Khói bụi trầm luân khuất lấp mờ
Ánh sáng đài gương mong tỏ lại
Duyên lành Phật hiệu nối đường tơ.
Vững niềm tín, nguyện càng sâu thiết.
Gắng chí hành trì chớ lửng lơ
Lữ khách nhớ quê về Cực Lạc.
Đài sen tươi nở tự bây giờ.

Ba cõi không an dường hoả trạch
Đâu miền chân lạc khỏi tang thương?
Người vô thường!
Cảnh vô thường!
Khuyên gọi cùng nhau tỉnh mộng
Quay về bể giác thanh lương
Khởi lòng bi trí
Nguyện độ mười phương
Ba tăng-kỳ kiếp tu muôn hạnh
Bền lòng không thối chuyển
Cầu ngôi vị Pháp Vương!

Đường Tịnh khuyên mau cất bước ngay,
Mạng người hô hấp bảo cho hay!
Nghìn vàng tấc bóng nên yêu tiếc,
Siêu đoạ trông mong một kiếp này!
(Mà quán xét cùng lập tâm rằng:)
Thân tàn quang cảnh có bao mà,
Bọt nước, làn sương một sát-na.
Gió lạnh riêng thương thu quạnh quẽ,
Lá vàng những xót tuổi tuy già.
Tấm lòng để sạch hư danh mất,
Tay chuỗi lần theo tiếng Phật qua.
Trân trọng khuyên ai nên gắng sức,
Chớ cho muôn kiếp luỵ Ta Bà.

Niềm tin là bước đạo sơ nguyên,
Mà nỗi trần ai lắm sự duyên!
Thoát tưởng sen lành thay cõi Tịnh
Lại nghe mai đẹp mến non Thiền.
Bồ đề gieo khéo nguyền viên giác
Không- hữu còn thương chấp nhị biên
Tín đức ví bền như hạnh nguyện
Mưa hoa đồng dạo cảnh Tây Thiên

Thanh sắc tài danh thế lợi trêu
Bể trần chìm nổi kiếp vô liêu!
Giai nhân Kiệt sĩ chừ đâu vắng?
Dấu sử nghìn thu để hận nhiều!
Hương Tần tranh đuổi khắp giang san
Cỏ xót, mây thương, cuộc thảm tàn!
Lầu Hán vui chăng ai đó mấy?
Hơn thua thù hận thủa nào tan?
May gặp Như Lai ánh Huệ không
Nước dương quyết rửa sạch mê lòng!
Đã lên non Pháp quên tìm báu
Lần lựa đi về tiếc uổng công!
Vượt hết non cao vực thẳm rồi
Bên đường bỗng thấy sắc hoa tươi
Mới hay siêu đoạ do mình cả
Mà cõi mười phương cũng huyễn thôi.

Thân như bọt
Bể thương tang
Chìm nổi kiếp mênh mang!
Dưới chăng suy cạn khoảng đêm tàn
Chỉ nương Vô Lượng Quang.
Trời niệm tâm
Núi kiên quyết
Vọng tình xin cách tuyệt
Dần dà khó thể nhập Liên Bang
Khi nao thật được nhàn?
Thân như bọt
Bể thương tang
Chỉm nổi kiếp mênh mang!
Dưới trăng suy cạn khoảng đêm tàn
Chỉ nương Vô Lượng Quang…

Nắng lại mưa qua
Chìm nổi vui buồn
Phù thế thương lưu lạc!
Nhớ thuở còn thơ
Cổ thụ bên nhà
Cùng trẻ nô đùa hát.
Rồi hỏi Hoàng Mai
Tìm lối Liên Hoa
Tóc xanh vừa điểm bạc.
Một nén tâm hương
Một chí Tây Phương
Chờ lắng bên đời nghe tiếng nhạc!
Thân người dễ mất
Phật pháp khó nghe
Tinh tấn khuyên lên đường giải thoát
Niệm không phải khó
Khó tại bền lâu
Khẩn nguyện cùng sinh về Cực Lạc
Bền lâu không khó
Khó ở nhất tâm
Sẽ thấy hoa sen lầu các!

Cửa rồng tăm cá vượt
Đỉnh nhạn bóng chim qua
Khách đi nghìn rặm biệt sơn hà
Đường tu gian khổ
Chướng ngại trải hằng sa
Nghịch thuận duyên ma khảo
Thương ghét nợ oan gia
Khá thương kham nhẫn cõi Ta Bà
Khổ vui bao quản
Vinh nhục tợ sương hoa
Nhẫn lại bền lòng tinh tiến mãi
Ác vàng thỏ bạc
Năm tháng sẽ dần dà…

Bên đường xe tang buồn đi qua
Chiều hôm mồ hoang sương trăng tà
Vô thường đời trần thương ôi mau!
Người đi rồi lần sang phiên ta.
Nghìn xưa xa vời trong mông lung
Tài hoa tan về nơi vô cùng!
Luân hồi không cầu đường siêu thăng
Dù cho hiền minh sao anh hùng?
Hoàng hôn mây hồng in non xa
Dung hoa thầm khô theo suy già
Di Đà chuyên tu phòng lâm chung
Tương tư mơ về trời Liên Hoa.

(Thích Chân Tính)

Người tu Tịnh Độ pháp môn
Phải siêng niệm Phật sớm hôm hành trì
A Di Đà Phật khắc ghi
Nằm ngồi đi đứng không khi nào rời
Niệm cho rành rõ từng lời
Từng câu, từng chữ tức thời định tâm
Huệ khai trí sáng diệu thâm
Chuyên xoay ba nghiệp lỗi lầm xưa nay
Thân không ác nghiệp tạo gây
Miệng không nói dối đặt bày điêu ngoa
Ý không tham giận gian tà
Chuyển mê thành giác thật là quí thay
Chí thành niệm Phật đêm ngày
Tiêu trừ tội chướng đã gây bao đời
Hiện tiền thân tâm thảnh thơi
Vị lai giải thoát khỏi nơi luân hồi
Liên hoa chín phẩm lên ngôi
Nhân nào quả đấy muôn đời không sai
Muốn về Tịnh Độ Như Lai
Phải gieo nhân tịnh tại ngay kiếp này
Muốn sang Cực Lạc Phương Tây
Ươm mầm an lạc hành ngày chớ quên.

Khi tiếng niệm Di Đà
Vang vọng trong tâm ta
Rơi đi những phiền não
Cho Bồ đề nở hoa

(Sa-môn Thiên Minh Giác Chúng)

A Di Đà Phật diệu huyền sao,
Con trẻ từ lâu mãi khát khao.
Nhất niệm thành tâm cầu Chánh Giác,
A Di Đà Phật hiện đài cao.
Lòng con tha thiết niệm Di Đà
Cực Lạc ngày về chẳng phải xa.
Khởi tưởng tâm tư hằng tỉnh thức,
Niệm hoài rồi lại niệm trong ta.
Từ nơi hơi thở hiện Di Đà
Xuân thắm bao lòng đang nở hoa
Thanh sắc trời mây đường lan toả
Không gian rạng rỡ ánh Di Đà,
Phật đà hiện khắp cả mười phương
Sâu kết đài sen báu cúng dường
Là chuỗi thành tâm chân chánh niệm
Đạo lành con quyết đến tìm nương.
Tâm như bước bước niệm Di Đà
Thanh thoát làm sao con thiết tha
Ánh đạo giờ đây hoà quyện khắp
Phân tâm Phật chẳng gần xa
Đứng đi cũng niệm tiếng kinh cầu,
Ba ngàn thiên kết tựa trân châu
Là tiếng Di Đà con vẫn niệm
Đẹp thay những bước thật nhiệm mầu,
Chín phẩm sen vàng đẹp lắm thay,
Đưa người trần mộng đến liên đài.
Nhờ nơi câu niệm tâm hoà cảnh,
Thuyền giác sẵn chờ để rước ai
Tường vẫn kết tụ cảnh trời cao,
Từng bước kinh hành đẹp biết bao
Hoà nhịp thời gian càng tha thiết,
Di Đà ảnh hiện diệu mầu sao
Mong sao ao báu nở đầy hoa,
Hoà hiệp tam thân chữ đạo hoà
Từ trái tim ta hằng thánh thiện
Bao giờ cũng niệm A Di Đà.

(Thích Đạo Duyệt)

Quang minh vô lượng chiếu muôn phương
Thọ mang vô biên chẳng nghĩ lường
Công đức vô vàn nghiêm Phật quốc
Con nay kính lễ đấng Pháp Vương
Cực Lạc vô phiền não chúng sinh
Tây phương thắng cảnh đẹp muôn hình
Quốc độ trang nghiêm chư Thánh chúng
Xin nguyện đời này quyết vãng sinh.
Bốn tám đại nguyện cứu quần mê
Chín phẩm, hàm linh câu hội về
Liên trì hải hội tâm hoa nở
Bát nhã hoa khai chứng Bồ đề.
Vô thuỷ tử sinh đã vượt qua
Ngục tù tam giới mặc vào ra
Muôn trùng chúng khổ đồng cứu bạt
Đưa hết sinh linh thoát ái hà.

(Thích Như Chí)

Thế tục đua chen khổ biết bao,
Tu là giải thoát khó chăng nào?
Lợi danh ảo ảnh mây nhoà khói,
Quyền thế hững hờ nước dợn xao!
Thua được cạnh tranh thêm nhọc mỏi,
Sang hèn so sánh luống tiêu hao,
Thị phi lắm chuyện khôn thành dại,
Cõi Phật nhất tâm sẽ được vào,
Hồng trần mờ mịt bụi trần lao.
Tây phương rực rỡ mây thiền lộng,
Tịnh độ ru dương pháp diệu rao.
Nước đức rưới thân tiêu nghiệp sớm,
Sen vàng thoát chất rảnh duyên mau.
Bồ đề đạo thọ oằn bông trái,
Tự giác, giác tha chứng quả cao

Trăm năm cõi tạm ở rồi về,
Gác tía lầu son cũng chửa xuê.
Bã lợi gạt người bày lắm chuyện,
Mùi danh phỉnh chúng vẽ nhiều bề.
Trường đời vật chất say cơn mộng,
Cửa đạo tinh thần tỉnh giấc kê.
Một niệm tịnh tâm tiêu nghiệp chướng,
Bồ đề Phật quả sẽ gần kề

(Thích Chí Giác Khả)

Ta ngỡ em rất gần
Nhưng lại dần xa mãi
Trong ngàn lần ngang trái
Ta lại thấy bên em
Giọt lệ đắng sầu thêm
Giọt buồn đêm thổn thức
Nếu em không trí đức
Làm sao có an vui
Làm sao biết vị mùi
Của con đường giải thoát
Nếu em thật khao khát
Biết quay lại chính mình
Nhật biết kiếp nhân sinh
Quét trừ phiền não
Hướng tâm về Tam Bảo
Chuyên niệm Phật Di Đà
Dục thoát khỏi ái hà
Mới là người tỉnh thức
Mới là người rất mực
Xem nhẹ kiếp phù du
Thân mạng như sương thu
Công danh như bọt nước
Thịnh suy và chức tước
Như bong bóng xà phòng
Ngũ dục mớ bòng bong
Không tìm ra đầu mối
Vô thường chi thúc hối
Hơi thở tính mạng người
Dù sống đến mười mươi
Cũng là nhân đau khổ
Nếu không quy tịnh độ
Nếu không hướng Phật đà
Thì chết cũng thành ma
Trải qua vô số kiếp
Hối hận cũng không kịp
Mau tỉnh thức đi em
Sáu chữ nhớ không quên
Phật Di Đà đang đợi

(Thích Chí Giác Châu)
Di Đà sáu chữ khắc ghi
Tâm thành nhớ niệm không khi nào rời
Cuộc đời ngắn ngủi có là bao
Cội gốc thương đau cứ vun vào
Mau mau tỉnh giác mà niệm Phật
Để thoát luân hồi vạn kiếp sau

(Thích Tâm An)

Niệm Phật tu thân làm lành
Gieo trồng ruộng phước để dành cho ta
Niệm Phật chờ đợi đến già
Vô thường chẳng đợi hẹn mà được đâu
Niệm Phật khuya sớm canh thâu
Tử sinh rất lẹ trốn đâu bây giờ
Niệm Phật chớ nói trẻ thơ
Gò hoang những mả đợi chờ chẳng tha
Niệm Phật không sợ chúng ma
Xác thân giả hiệp là nhà tạm đây
Niệm Phật thanh thản an nhàn
Nhất tâm bất loạn cơ hàn quản chi
Niệm Phật nào tốn hao gì
Giàu nghèo đều được có gì khó đâu
Xe hơi vàng bạc nhà lầu
Nhắm mắt để lại có đâu mà tìm
Xác thân nằm đó im lìm
Nghiệp lành nghiệp dữ nó tìm tương lai
Ai ơi! chớ có mốt mai
Hãy mau gấp rút Như Lai đang chờ
Hồng danh sáu tiếng đứng mờ
Năm, ngồi, đi, đứng luôn nhờ một câu
Sớm chiều chuông mõ canh thâu
Vô thường chợt đến ta đâu ngại gì
Bởi vì mình biết hướng đi
Tây Phương Phật quốc có gì xa đâu!

(Tỳ-kheo-ni Như Thanh)

Cõi đời nhơ đục khổ dường bao,
Ai sớm quy Tây khoẻ thế nào!
Vinh nhục trò đời thôi khó nói,
Thị phi miệng thế nghĩ ra sao?
Sang hèn an phận cho qua buổi,
Cao thấp đua nhau luống mỏi hao.
Phải phải, chăng chăng, buồn biếng nói
Chỉ mong nước Phật nhẹ ra vào.
Đưa rước quần sinh chẳng ngại lao
Hoa nở liên đài tiên biến hiện,
Gió lồng thiên nhạc giọng vang rao.
Đất lành giống tốt siêng gieo rải,
Cõi tục, đời nhơ sớm tránh mau.
Nguyện khắp trần gian xa ác nghiệp,
Hướng về tịnh độ phước thanh cao.

Non nước quê xưa sớm trở về,
Thiên trang chọn sẵn ngắm càng xuê
Bồ đề phẩm vị mang đầy túi,
Bát nhã thanh hương chất bộn bề
Lục vị thuốc mầu gôm mấy gói
Nhất tâm gạo quý nửa nồi kê
Ly trần sẵn có xe đưa rước,
Cõi tịnh quay lưng đã dựa kề,
Khách trần nhìn lại chín nồi kê.
Vinh hoa phú quý đây còn mộng
Thanh tịnh vô vi đó trọn bề.
Ly niệm cõi chơn vừa hiện rõ
Thanh tâm sự thế chẳng gì xuê.
Ra đi nguồn cảm lòng mê muội,
Chợt tỉnh mau mau sớm trở về.

(Tuệ Trung Thượng Sĩ)

Tâm nội Di Đà tử mạc khu
Đông, Tây Nam Bắc pháp thân chu
Trường không chỉ kiến cố luân nguyệt
Sát hải trừng trừng dạ mạn thu

Tạm dịch:
Di Đà vốn thật pháp thân ta
Nam Bắc Đông Tây khắp chói loà
Trăng thu ngự giữa trời cao rộng
Đêm lặng trùng dương rạng chiếu xa.

(Cư sĩ Bành Tế Thanh)

“Lẩn bẩn phong trần tự bấy lâu
Mà chân hạnh phúc những là đâu?
Ngày nay hồi hướng về An Dưỡng
Kiếp mộng vô minh đã dãi dầu!
Thân Phật bao la khắp thái hư
Điểm trần lặng lẽ chẳng còn dư!
Một niệm hồi quang thấy Đại Từ.
Chuỗi lần trăm tám chẳng đuôi đầu
Mỗi niệm tinh minh mỗi hạt châu.
Sáu chữ mở toang vô tận tạng
Như như buông thả lại hồi thâu.
Cảnh vườn tịch mịch tợ thâm san
Ngày vắng kìa ai gõ bế quan?
Nhắn bạn đồng tu nên tự tỉnh
Đừng theo ngoài cửa mãi mơ màng!
Đưới đỉnh Nghiêu phong ngập ráng mây
Ngon mùi lê hoắc dạ vui đầy!
Gió đông khéo mách niềm tâm sự
Tiếng Phật thâm trầm qua gác Tây
Rừng lạnh ngàn mai nở trắng phau
Cành xuân chim hót giọng thanh thao
Hương nguyền vì niệm Quán Âm hiệu
Thinh sắc đường kia chớ lạc vào!
Ngước lên rồi lại cúi đầu trông
Liên quốc đâu từng cách điểm lông?
Tiếng hát Ca-lăng đà nói rõ
Đây miền chân tịnh chớ mê lòng!
Giữ đêm trừ tịch chốn môn đình
Phá cảnh u trầm xướng kệ kinh.
Mãn khóa Pháp Hoa nhàn rỗi việc
Chén trà Long Tỉnh uống với bình
Lại đối Ni Sơn hỏi cựu manh
Cung đàn réo rắt điệu vô sinh
Trong bầu xuân sắc đi thong thả
Dưới gót hoa luân nở một vành
Hương sơn lão tử rất thanh chân
Lối rẽ nhiều phen phải hỏi thăm!
Chớ xót nguồn qua tin tức vắng
Cảnh xưa bên suối vẫn đầy xuân!”

“Nếu người muốn biết rõ
Chư Phật trong ba đời.
Nên quán tánh pháp giới
Tất cả do tâm tạo
Tôi đọc kệ Hoa Nghiêm
Tin vào môn tịnh độ
Do Tịnh nguyện chư Phật
Thành cảnh diệu trang nghiêm.
Tịnh nguyện như hư không
Chẳng ngăn các hình tướng
Nước công đức vô biên
Nổi hiện hoa sen báu
Mỗi hoa một chúng sinh
Có đủ Như Lai tạng
Bảo trì và bảo thọ
Câu lớn báu vây quanh
Lớp lớp lầu các mầu
Đầy khắp hư không giới
Hoặc tắm dòng hương thuỷ
Hoặc hưởng vị diệu trân
Hoặc ngồi thiền kinh hành
Hoặc tụng kinh nghe pháp
Hoặc giỏ đựng hoa đẹp
Cúng dường Phật mười phương.
Hoặc bạn lành hội họp
Đồng vào Bồ đề tràng
Các chim cùng nhạc trời
Phát xướng tiếng hoà nhã.
Từ Vãn vào Tư, Tu
Một niệm đều siêu việt
Huống đức Vô Lượng Thọ
Ngồi yên đài bảo hoa.
Mây từ che trời người
Mưa pháp nhuần nhã khắp
Nghe rồi được giải thoát
Thắng đến ngôi nhất sinh
Việc lợi ích như thế
Vô cùng, nghĩ chẳng bàn!
Cũng như hoạ sư kia
Một tâm biến các cảnh
Chẳng lìa đầu lông nhỏ
Hiện chỗ ở Bảo Vương
Không phân biệt kia đây
Một tức khắp tất cả
Bức hoạ cùng người hoạ
Kết cuộc chẳng có chi!
Nguyện những người nghe thấy
Như tôi cùng phát tâm
Nương niệm công đức này
Lên ngôi bất thoái chuyển.
Đường vạn ức đâu xa
Ngay đây đã đầy đủ!”

(Cư sĩ Dương Kiệt)

“Ái không nặng
Không sinh ở Ta Bà.
Niệm Phật chẳng chuyên nhất.
Không sinh về Tịnh Độ”

(Cư sĩ Bảo Đăng)

Di Đà sáu chữ tuyệt cao minh,
Mở rộng Đông Tây tiếp hữu tình
Gương sáng vãng sinh mờ nhật nguyệt
Niệm Phật mừng thương cảm phận mình
Chư Tổ Liên Tông thừa Phật chỉ
Hoằng truyền Tịnh Độ rước hàm linh.
Tâm nở hoa khai sinh cửu phẩm
Mau về an dưỡng hỡi quần sinh.

(Cư sĩ Ngọc Đài)

Thân đang ở tạm nơi trần thế
Tâm hướng Tây phương quyết chí về
Hoa sen Cực Lạc đang chờ đón
Rước người niệm Phật vãng trời Tây

(Cư sĩ Hoài Ngọc)

Thanh tịnh kiến thiết vô trần cấu
Liên hoa hoá sinh vi phụ mẫu
Ngã kim thập kiến tu đạo lai
Xuất thị Diêm phù yểm chung khổ.
Nhất sinh khổ hạnh siêu thập kiếp
Vĩnh ly Ta Bà quy Tịnh độ.

Tạm dịch:
Sáng suốt trong sạch không nhơ bợn
Hoa sen hoá sinh là cha mẹ
Ta đã mười đời tu đến nay
Cõi sinh Diêm-phù nhàm các khổ
Một đời khổ hạnh vượt mười kiếp
Hằng lìa Ta bà về Tịnh độ

(Cư sĩ Thượng Thanh)
Trần gian giả tạm giấc chiêm bao,
Ảo ảnh phù sinh có khác nào!
Phú quý vinh hoa dường bọt nước,
Từ bi hỷ xả tợ chòm sao,
Xa đường danh lợi thân không mệt
Gần đạo Bồ đề chí chẳng hao
Vi diệu nhiệm mầu ai sớm biết
Thậm thâm cõi Phật, kíp nên vào
Tịnh thuỷ nhuần thân dứt khổ lao
Đuốc tuệ sáng soi, người phơi phới
Hoa đàm rực rỡ, gió lao xao.
Căn lành vun tưới càng tăng trưởng
Nghiệp dữ tiêu trừ cũng lẹ mau.
Chín phẩm sen vàng nêu trước mắt,
Liên trì đất báu vượt lên cao.

Ai ở trăm năm cũng phải về,
Hành trang sao chẳng chọn cho xuê.
Của tiền vật chất sinh muôn việc
Đạo đức tinh anh giữ một bề,
Phú quý xem qua đều mộng ảo,
Công danh gẫm lại chuyện nồi kê.
Sao bằng tu niệm bồi công đức,
Cực Lạc liên hoa sẽ được kề.

(Cư sĩ Hải Quang)

Ta bà nhơ tạm, kiếp mong manh,
Cực Lạc trường xuân, mộng cũng thanh.
Tín, nguyện chuyên hành câu niệm Phật,
Tấc hơi dám trễ sáu thời danh.
Như gà ấp trứng liền hơi nóng,
Ắt được về Tây một kiếp sinh.
Trân trọng khuyên ai nên gắng sức,
Chớ cho muôn kiếp luỵ mê thành
Mong lắm vậy thay!

(Cư sĩ Diệu Ngọc)

Ngày xưa tôi cũng thích ngâm nga
Mấy chục năm nay tuổi đã già
Cái nghiệp thi nhân đành gác lại
Lòng thường hay niệm Phật Di Đà
Niệm Phật lòng tôi thấy lặng yên
Không yêu không ghét chẳng ưu phiền
Ngày đêm sáu chữ thường ghi nhớ
Như nhớ tình nhân buổi thiếu niên

(Cư sĩ Châu Quang)

Ta bà cõi nghiệp sự tung hoành,
Nói đến Liên bang mộng cũng thanh,
Hơi thở chẳng vào nghìn kiếp hận.
Tấc lòng dám bỏ sáu thời danh?
Như gà ấp trứng liền hơi ấm,
Tợ lửa nung vàng luyện mới tinh
Một niệm gốc tình trừ sạch hết,
Tánh chơn lồ lộ khối viện minh.

(Cư sĩ Trang Nghiêm)

Hơn sáu mươi năm,
Thoáng dường xuân mộng.
Tỉnh ra thôi một giấc hoàng lương
Phù hoa bóng huyễn
Có mấy phong quang?
Nhìn xem đã rõ…
Cắt mối tơ vương,
Mặc kẻ lao nhao chốn hí trường!
Lều tranh núi biếc,
Bổn phận lo lường
Tuỳ duyên thong thả
Rửa bát đốt hương.
Đem tâm quy hướng cõi thanh lương!
Mênh mang biển nghiệp,
Đau khổ bao dường!
Quay đầu trông lại thấy đêm thương!

(Thốn Hương Trai Chủ)

Cảnh viên người vắng, giữa thanh thiên,
Siêng giữ thân tâm dám trễ kiên?
Chém dứt nghiệp trần dây nghiệp rậm,
Phá tan ý vọng núi mê cao.
Giọt châu nhớ Phật, châu chưa dứt,
Mối tưởng quy tây, tưởng lại nhiều!
Những mến đài sen hoa cánh ngọc
Nghĩ cho tên họ đã đều nêu
Tháng hạ ngày tàn tiết nóng sao!
Bầu trời hoả trạch chịu hừng thiêu.
Một vùng cây biếc che lầu các
Mười dặm sen tươi chói hoạ kiều.
Mắt ngắm trời Tây lòng ngớ ngẩn
Lệ theo tiếng Phật dạ tiêu điều
Bao giờ về được ao trong mát?
Trần luỵ bao nhiêu sạch bấy nhiêu!


Phụ Lục
Một số bài văn phát nguyện


(Bồ tát Văn Thù Sư Lợi)

Tôi nguyện khi lâm chung
Trừ tất cả chướng ngại
Thấy Phật A Di Đà
Sinh về cõi Cực lạc
Khi đã về nơi ấy,
Thành tựu các đại nguyện
A Di Đà Như Lai
Thọ ký cho thành Phật

(Bồ tát Phổ Hiền)

Nguyện con đến lúc sắp lâm chung
Diệt trừ tất cả các chướng ngại
Tận mặt gặp Phật A Di Đà
Liền được vãng sinh cõi Cực lạc.
Con đã vãng sinh cõi kia rồi
Hiện tiền thành tựu nguyện lớn này
Tất cả tròn đầy không thiếu sót
Lợi lạc hết thảy các chúng sinh.
Chúng hội Phật ấy đều thanh tịnh
Con từ hoa sen nở sinh ra
Tận mắt thấy Phật Vô Lượng Quang
Hiện tiền thọ ký quả Bồ đề.
Con được Như Lai thọ ký rồi
Hoá thân vô số muôn ngàn ức
Trí lực rộng lớn khắp mười phương
Lợi ích tất cả các chúng sinh.

(Bồ tát Long Thọ)

Xưng niệm A Di Đà.
Ứng thời vì hiện thân,
Nên con quy mạng lễ.
Do sức nguyện Phật kia.
Mười phương trư Bồ tát
Đến nghe phát cúng dường,
Nên con cúi đầu lễ.
Các Bồ tát cõi ấy,
Đầy đủ những tướng hảo.
Thân đẹp tự trang nghiêm,
Nên con lạy quy y
Chư Bồ tát cực lạc,
Mỗi ngày trong ba thời
Cúng dường Phật mười phương
Nên con cúi đầu lạy
Nếu người trồng căn lành
Nghi thì hoa không nở
Kẻ lòng tin thanh tịnh,
Hoa nở được thấy Phật
Hiện tại Phật mười phương
Dùng các thứ nhân duyên
Khen công đức Di Đà
Nên con quy mạng lễ.
Cõi cực lạc nghiêm đẹp,
Mầu nhiệm hơn thiên cung.
Công đức rất sâu dầy,
Nên con lễ chân Phật.

(Bồ tát Đại Từ)

Phật mười phương ba đời,
A Di Đà bậc nhất,
Chín phẩm độ chúng sinh,
Oan đức không cùng cực
Nay con đại quy y,
Sám hối tội ba nghiệp
Có bao nhiêu phước lành,
Hết lòng xin hồi hướng.
Nguyện chúng bạn đồng tu,
Cảm hứng theo thời hiện,
Khi lâm chung cảnh Phật,
Hiện trước mắt rõ ràng
Kẻ thấy nghe tinh tấn,
Đồng sinh về Cực Lạc,
Thấy Phật khỏi sinh tử,
Như Phật độ muôn loài.

(Đại Sư Trí Húc)

Con nguyện lâm trung không chướng ngại
A Di Đà Phật rước từ xa,
Quan âm cam lồ rưới nơi đầu,
Thế chí kim đài trao đỡ gót.
Trong một Sát-na lìa ngũ trược,
Khoảng tay co duỗi đến liên trì.
Khi hoa sen nở thấy Từ Tôn,
Nghe được pháp âm liền hiểu rõ.
Nghe rồi tỏ ngộ Vô sinh nhẫn,
Không rời An Dưỡng lại Ta Bà.
Khéo dùng phương tiện độ quần sinh.
Hay lấy trần lao làm Phật sự.
Con nguyện như thế Phật chứng tri.
Tất cả về sau được thành tựu.

(Từ Vân sám chủ)

Nhất tâm quy mạng,
Cực Lạc thế giới,
A Di Đà Phật.
Nguyện dĩ tịnh quang chiếu ngã,
Từ thệ nhiếp ngã
Ngã kim chánh niệm
Xưng Như Lai danh,
Vị Bồ đề đạo,
Cầu sinh Tịnh độ.
Phân tích bổn thệ:
“Nhược hữu chúng sinh,
Dục sinh ngã quốc
Chí tâm tín nhạo
Nãi chí thập niệm,
Nhược bất sinh giả
Bất thủ Chánh Giác”
Dĩ thử niệm Phật nhân duyên
Đắc nhập Như Lai
Đại thệ hải trung
Thừa Phật từ lực
Chúng tội tiêu diệt
Thiện căn tăng trưởng
Nhược lâm dục mạng chung
Dự tri thời chí,
Thân vô bệnh khổ
Tâm bất tham luyến,
Ý bất điên đảo,
Như nhập thiền định.
Phật cập thánh chúng,
Thủ chấp kim đài,
Lai nghinh tiếp ngã
Ư nhất niệm khoảnh.
Sinh Cực Lạc quốc
Hoa khai kiến Phật,
Tức văn Phật thừa,
Đốn khai Phật huệ,
Quảng độ chúng sinh,
Mãn Bồ đề nguyện

Tạm dịch:
Một lòng quy kính,
Phật A Di Đà.
Thế giới Cực Lạc
Nguyện lấy tịnh quang chiếu con
Từ thệ nhiếp con.
Con nay chánh niệm
Xưng hiệu Như Lai
Vì đạo Bồ đề,
Cầu sinh Tịnh độ.
Phật xưa có thệ:
“Nếu có chúng sinh,
Muốn sinh nước Ta,
Hết lòng tín niệm,
Dù chỉ mười niệm
Mà không được sinh
Thề chẳng làm Phật”
Nhờ nhân duyên niệm Phật này,
Được vào trong biển đại thệ,
Của đức Như Lai
Nhờ từ lực Phật,
Các tội tiêu diệt
Căn lành tăng trưởng,
Khi thân mạng gần chung
Biết trước giờ chết
Thân không bệnh khổ
Tâm không tham luyến
Ý không điên đảo
Như vào Thiền Định
Phật và thánh chúng
Tay nâng kim đài,
Đến nghinh tiếp con,
Trong khoảng một niệm
Sinh về Cực Lạc
Sen nở thấy Phật
Liền nghe Phật thừa,
Bừng tỏ Phật huệ,
Lui về độ sinh,
Tròn nguyện Bồ đề.

Xin phát nguyện
Liên trì nở hoa
In bóng Từ Tôn
Nhiếp thọ cho con
Sinh về Lạc Quốc
Nay con vì khắp
Ba cõi bốn ơn
Pháp giới chúng sinh
Mà cầu đạo nhiệm
Chuyên tâm trì niệm
Hồng danh Di Đà
Nguyện được sinh qua
Tây phương tịnh độ
Xét con phước nhỏ
Nghiệp nặng chướng dầy
Tạp nhiễm lung lay
Tán tiêu tịnh đức
Nay gieo năm vóc
Cung đối Từ tôn
Bày tỏ một lòng
Thiết tha sám hối
Xưa con gây tội
Nhiều kiếp đến nay
Mê bổn tâm này
Tham si che lấp
Ba nghiệp chồng chất
Như núi Tu Di
Vô lượng kiếp kỳ
Nói không thể hết
Nghiệp oan đã kết
Xin đều tiêu tan
Lập thệ thiết thành
Đầu gieo sát đất
Bỏ hết việc ác
Làm hết việc lành
Thệ độ chúng sinh
Thề thành Phật quả
Mong đấng cao cả
Từ bi mở lòng
Chứng biết cho con
Xót thương gia bị
Trong cơn mộng mị
Hay lúc định thần
Được thấy thân quang
A Di Đà Phật
Rong chơi Cực Lạc
Của đấng Đạo sư
Con được rưới đầu
Nước thơm cam lộ
Từ Tôn che chở
Tay xoa đầu con
Áo đắp thân con
Khiến con nhẹ rũ
Sạch chơn chướng cũ
Thêm lớn căn lành
Chóng phá vô minh
Mau tiêu phiền não
Con vào diệu đạo
Tâm mở sáng bừng
Cảnh thật Tịnh Quang
Thường ra trước mắt
Đến khi mạng hết
Biết trước ngày giờ
Tâm không luyến lo
Thân không bịnh khổ
Sáu căn sáng tỏ
Niệm Phật vãng sinh
Xả báo an lành
Như vào Thiền định
A Di Đà Phật
Thế Chí, Quan Âm
Cùng các Thánh Hiền
Tay quang dẫn dắt
Tràng phang lầu các
Hương lạ nhạc trời
Cảnh Phật đến nơi
Hiện ra rõ rệt
Khiến ai có mặt
Đều được thấy nghe
Phát lòng Bồ đề
Mừng vui khen cảm
Thân con nhẹ nhõm
Ngồi đài kim cương
Mau chóng phi thường
Bay theo sau Phật
Chỉ trong khoảnh khắc
Như khảy móng tay
Con đến phương Tây
Sinh vào ao báu
Rồi khi hoa nở
Thấy Phật Thánh Hiền
Nghe tiếng Pháp thiêng
Chứng vô sinh nhẫn
Tam-muội phấn tấn
Theo Phật thừa hành
Thấm thoát trôi nhanh
Xin ngài thọ ký
Ba thân bốn trí
Năm nhãn sáu thông
Vô lượng nghìn muôn
Đà-la-ni xuất
Vô biên công đức
Đều thảy tựu thành
Chẳng rời Lạc bang
Ta Bà hội ngộ
Phân thân vô số
Khắp cả mười phương
Dùng sức phi thường
Khó suy khó biện
Cùng các phương tiện
Đưa hết chúng sinh
Vào chốn an lành
Tây phương bất thối
Nguyện lớn như vậy
Thế giới vô cùng
Nguyện con vô chung
Chúng sinh vô tận
Phiền não nghiệp hận
Cũng lại không cùng
Đại nguyện của con
Cũng không cùng tận
Nay con phát nguyện
Lễ Phật sớm chiều
Công đức bao nhiêu
Xin đem hồi hướng
Bốn ơn đều hưởng
Ba cõi được nhờ
Pháp giới quần cơ
Đồng thành chủng trí

Một lòng giữ niệm Di Đà
Hồng danh sáu chữ thật là rất cao
Năng trừ tám vạn trần lao
Người đời nên sớm hồi đầu mới hay,
Tâm ai xin chớ mê say,
Tịnh tâm niệm Phật việc gì cũng an
Niệm Phật tội nghiệp tiêu tan
Muôn tai ngàn hoạ khỏi mang vào mình
Niệm Phật mở trí cao minh
Bao nhiêu hôn chướng chẳng sinh vào lòng
Niệm Phật cứu được Tổ tông,
Khỏi nơi biển khổ thoát vòng sông mê
Niệm Phật thân tộc đuề huề
Một nhà sum họp chẳng hề ghét nhau
Niệm Phật khỏi khổ khỏi đau
Bao nhiêu bệnh tật mau mau hết liền
Niệm Phật có phước có duyên,
Tấn tài tấn lợi bình yên cửa nhà.
Niệm Phật trừ được tà ma,
Yêu tinh quỷ quái lánh xa ngàn trùng.
Niệm Phật năng khử độc trùng
Các loài ác thú hoá hung làm hiền,
Niệm Phật hết khùng hết điên
Có gương trí tuệ có đàng quang minh
Niệm Phật khỏi sự bất bình
Sự người chẳng nhớ sự tình chẳng ưa.
Niệm Phật cứu số long đong
No cơm áo ấm thung dung mãn đời.
Niệm Phật cảm động khắp nơi
Ai Ai cũng mến người người đều thương.
Niệm Phật sinh dạ hiền lương
Tư bi thì có bạo cường thì không
Niệm Phật trời cũng thương lòng
Thường thường ủng hộ cả trong đêm ngày
Niệm Phật trời cũng kính vì
Thường hay trợ niệm trong khi đứng ngồi
Niệm Phật lòng chẳng bồi hồi
Như cây không gió nhánh chồi chẳng rung
Niệm Phật khỏi sự hãi hùng
Gian tà đạo tặc chắc không tới nhà
Niệm Phật giấc ngủ an hoà
Chiêm bao không có niệm tà đều không
Niệm Phật oan trái trả xong
Nợ trần kiếp trước hết mong hỏi đòi
Niệm Phật trăm việc xong xuôi
Dầu sinh dầu tử cũng vui tấm lòng
Niệm Phật hết sự đèo bồng
Chẳng ham tài lợi chẳng màng công danh
Niệm Phật uế nhiễm chẳng sinh
Cái gương tâm tánh như vành trăng thu
Niệm Phật lòng có sở cầu
Muốn tu thời được dễ đâu sai lầm
Niệm Phật hườn được chơn tâm
Bao nhiêu nghiệp cảm tiêu trầm biển khơi
Niệm Phật chắc sống trọn đời
Khỏi vòng lửa nước khỏi nơi hung tàn
Niệm Phật thân thể bình an
Khỏi vương các nạn chết oan trên đời
Niệm Phật bổ đức các nơi
Phá tan địa ngục rả rời ma quân.
Niệm Phật Phật phóng hào quang,
Các công hoá Phật ngồi ngang trên đầu
Niệm Phật Phật chẳng bỏ đâu,
Niệm đâu, Phật đó phải cầu chi xa
Niệm Phật chắc Phật rước ta
Tây phương đã sẵn một toà bông sen
Niệm Phật phải niệm cho chuyên
Thì bông sen ấy liền liền tốt tươi
Niệm Phật niệm niệm không rời
Tinh thần đã sớm dạo chơi Liên Trì
Niệm Phật lơ láo ích chi
Sen kia khô héo khó mà tốt tươi
Niệm Phật cần phải kinh thành
Giữ cho thanh tịnh trong mình lục căn
Niệm Phật như nước với trăng
Nước trong trăng tỏ nước nhăn trăng lờ
Niệm Phật có lắm huyền cơ
Miễn đừng xem dạ nghi ngờ là xong
Niệm Phật giữ một tấm lòng
Di Đà oai đức mênh mông biển trời
Đức Phật biến hoá khắp nơi
Thương người cứu vớt những người trầm luân
Chí tâm niệm Phật chuyên cần
Lâm chung hậu nhật có ngày vãng sinh

Cúi đầu lễ Phật Di Đà
Một lòng cầu nguyện thiết tha chân thành
Nhất tâm bất loạn rành rành
Tây Phương Cực Lạc vãng sanh tức thì
Sen vàng chín phẩm huyền vi
Lạc Bang là nẻo con đi trở về
Dứt trừ một niệm giác mê
Giác mê không niệm là về Phương Tây
Di Đà lục tự là đây
Duy tâm tịnh độ hiển bày đích đang
Cho con thấy thật rõ ràng
Chư Phật, thánh chúng hai hàng hiện ra
Quán Âm, Thế Chí bên ta
Chúng sinh siêu độ hằng sa không lường
Con từ vô thuỷ lên đường
Vào sinh ra tử muôn phương nghiệp dày
Con từ vô thuỷ đến nay
Tử sinh lục đạo đoạ đày trần lao
Cừu thù oán đối ra vào
Lợi danh danh lợi tội cao lỗi nhiều
Hết sinh lại tử tiêu điều
Mượn thân giả hợp bao nhiêu lần rồi
Xa mờ đạo lý nhiệm mầu
Xa mờ tánh giác mà sâu phiêu trầm
Si mê phiền não tham sân
Bát phong xuy động xoay quần mông lung
Nghiệp duyên gây tạo điệp trùng
Cho nên vô thuỷ vô chung là vầy
Tấm thân ngũ uẩn đắp xây
Một khi còn mất ngất ngây đau buồn
Lợi danh tranh đoạt luôn luôn
Một khi thành bại điên cuồng nhiễu nhương
Nghĩa tình vay trả vấn vương
Một khi rã hợp tang thương vô ngần
Cuộc đời là biển trầm luân
Ba đào chìm nổi phong trần thế ni!
Tâm thành niệm Phật từ bi
Con nguyền tỏ ngộ đường đi đạo vàng
Tâm như là bóng Từ Quang
Con nguyền hiển lộ huy hoàng tám linh
Giác mê là niệm hữu tình
Bồ đề vô niệm quang minh tuyệt vời
Tử sinh thị hiện độ đời
Vào sinh ra tử độ người trầm luân
Chí cao đạo cả thấm nhuần
Tự ta tự độ Phật ân đáp đền
Lạc bang huyền diệu thênh thênh
Ta Bà kham nhẫn tạo nên sen vàng


Mấy Lời Tâm Huyết

Thuyết pháp giảng kinh, viết sách giáo lý nhà Phật hoặc in kinh sách đem phát cho mọi người xem, để họ sớm giác ngộ, được như thế hạnh phúc không gì bằng, đó gọi là pháp thí.

Nếu không đủ điều kiện làm những việc ấy, chúng ta thỉnh một số kinh sách chịu khó đem đến từng nhà cho mượn đọc, sau đó lần lượt cho nhà khác mượn, hoặc đọc cho kẻ khác nghe, nhất là cho người không biết chữ. Việc làm này quý giá vô biên, đây cũng gọi là pháp thí.

Chính đức Phật đã dạy: "Trong các sự bố thí, pháp thí có công đức lớn nhất, không công đức nào sánh bằng".

Tưởng về lợi cũng như về danh, chúng ta đừng nên lo nghĩ, mà điều tối cần là làm sao cho rạng rỡ chánh đạo. Đó là mục đích chính, thiêng liêng và cao cả nhất của chúng ta. Nền móng đạo pháp cần được nhờ sự chung lưng góp sức của chúng ta. Vậy mỗi người nên xây đắp vào đó một ít vôi, một ít nước, một tảng đá hay một viên gạch vv…ngõ hầu cái nền móng ấy được thêm bền vững và kiên cố đời đời.

Chúng ta không nên quan niệm về công đức, hãy nên nghĩ nhiều đến người lầm đường lạc lối, sống trong vòng tội lỗi không lối thoát xung quanh chúng ta. Hãy mau cứu vớt họ, cảnh tỉnh họ để cùng quay về chân lý, giúp họ tìm ra lẽ sống, niềm vui. Được thế, chính ta đã làm lợi ích cho Phật pháp vậy.

Với hoài bão cuộc đời, chúng ta hãy “Tất Cả Vì Phật Pháp”. Hy vọng mấy lời tâm huyết này được nhiều vị hảo tâm in kinh sách cho mọi người xem!

Tặng cho thân nhân một số tiền nhỏ, lòng mình không vui, nhưng mình không đủ sức tặng nhiều hơn nữa. Chỉ có một cách là tặng các loại sách tu hành để cho đời sống thanh cao, thì dù một quyển sách giá chỉ vài ngàn, nhưng vẫn quí hơn tiền trăm bạc triệu.


Thích Chí Giác Châu